Galery

1

Όλη την εβδομάδα χιόνιζε και φυσούσε δυνατός βοριάς. Ακόμα και τα τρακτέρ δεν μπορούσαν να κυκλοφορούν στους δρόμους προς τα γύρω χωριά. Μια βλάβη στις γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας άφησε την πόλη Αχτόπολ και την γύρω περιοχή χωρίς ρεύμα. Διακόπηκαν και οι τηλεφωνικές συγκοινωνίες. Μόνο οι στρατιωτικές μονάδες μπορούσαν να διατηρούν ραδιοφωνική επαφή με την πόλη Μπουργκάς και Τσάρεβο. Κάποια στιγμή το χιόνι σταμάτησε, ο άνεμος όμως συνέχισε να φυσάει. Οι κάτοικοι είχαν κάνει μικρά μονοπάτια μέσα στο χιόνι, ώστε να μπορούν να φτάνουν μέχρι τον φούρνο και το μπακάλικο. Η πόλη κοιμόταν μέσα στο σκοτάδι. Το αμυδρό φως του φάρου έδειχνε πού βρίσκεται ο κόλπος.

Κατά τις 3 τα ξημερώματα μερικές ρουκέτες φώτισαν τον ουρανό της πόλης προς τον Βόρειο Κόλπο. Από τα κοντινά σπίτια είδαν μέσα στον κόλπο τη σιλουέτα ενός μεγάλου πλοίου. Μέχρι το πρωί της 18^ης Ιανουαρίου του 1963 το πλοίο προσπαθούσε να ρίξει άγκυρα. Σιγά σιγά ο αέρας κάθισε και τα κύματα έγιναν μικρότερα. Όλοι που το παρακολουθούσαν περίμεναν να σηκώσει άγκυρα και να συνεχίσει το δρόμο του. Στο πλοίο όμως προφανώς είχαν αποφασίσει άλλο. Το σκάφος άρχισε σιγά σιγά να πλησιάζει την βραχώδη ακτή, μέχρι που η πρύμνη του έφτασε στα βράχια. Από μια ώθηση των κυμάτων η προπέλα χτύπησε στα βράχια και βγήκε από τη θέση της. Το πλοίο κάθισε στη μέση του κόλπου. Το μεσημέρι ο αέρας άρχισε να φυσάει από την ανατολή. Χωρίς την προπέλα του το πλοίο δεν μπορούσε να συνεχίσει την πορεία του. Κάποια στιγμή πλησίασε και κόλλησε στα βράχια της Γλαρόπετρας, που βρισκόταν σε απόσταση 40 μέτρων από την ακτή. Από το πλοίο έστειλαν σήμα κινδύνου. Στην ξηρά μαζεύτηκε πολύ κόσμος παρά το τσουχτερό κρύο.

Δεν μπορούσαν όμως να φτάσουν μέχρι το πλοίο. Από το σκάφος κατέβασαν μία λέμβο η οποία όμως γέμισε νερά μόλις ακούμπησε την επιφάνεια της θάλασσας. Μετά έριξαν μια σιδερένια σωσίβια σχεδία δεμένη με το πλοίο με ένα σκοινί. Μέσα της κάθισε ένα μέλος του πληρώματος και προσπάθησε να πλησιάσει την ακτή με τα κουπιά. Μέσα σε λίγα όμως λεπτά το ρεύμα τον παρέσυρε στέλνοντάς τον πάλι προς τους βράχους. Η σχεδία αναποδογυρίστηκε τραυματίζοντας τον νάυτη. Με πολλές προσπάθειες το παλικάρι έφτασε στη σωσίβια σχεδία και έμεινε εκεί. Δεν είχε δυνάμεις να κολυμπήσει μέχρι την ακτή. Όσοι είχαν μαζευτεί και παρακολουθούσαν τον ναύτη συζητούσαν πώς να τον βοηθήσουν, κανείς όμως δεν τολμούσε να μπει στα παγωμένα νερά.

Τότε χωρίς να πει λέξη ο Στογιάν Καρακαντίεφ παραμέρισε τους άντρες, έβγαλε το παλτό και τα παπούτισα του, έδεσε στη μέση του ένα σκοινί που είχε φέρει κάποιος, και μπήκε στη θάλασσα. Έφτασε στον τραυματισμένο ναύτη, τον αγκάλιασε και άρχισε να κολυμπάει προς την ακτή. Τον βοηθούσαν τραβώντας το σκοινί. Όταν έφτασαν, έβγαλαν το παλικάρι από το νερό, το τύλιξαν με ένα βαρύ πανωφόρι και το πήγαν στο πιο κοντινό σπίτι του Κράστιου Βόινοφ. Προσπαθώντας να βοηθήσουν τον τραυματία, ξέχασαν τον σωτήρα του. Εκείνος έμεινε μόνος του στην ακτή, έβαλε πάλι το παλτό του, πήρε στο χέρι τα παπούτσια και τράβηξε προς την πόλη. Ο κρύος αέρας τον χτύπησε, τα σκέλη του παντελονιού του πάγωσαν και άρχισε να σκοντάφτει. Μόλις τότε κάποιος τον πρόσεξε και έτρεξαν να τον βοηθήσουν. Τον έφεραν ξεπαγιασμένο στο σπίτι του.

Με μια βάρκα ο Γκρόζιο Γιάνεφ και ο Ατανάς Πατέκοφ κατάφεραν να φτάσουν στη σωσίβια σχεδία. Την έβγαλαν στην ακτή και χρησιμοποιώντας το σκοινί προσπάθησαν να βγάλουν και τους ανθρώπους από το πλοίο. Έτρεξαν να βοηθήσουν δεκάδες άντρες, γυναίκες, παιδιά, ακόμα και γριές. Τα χέρια τους όμως είχαν παγώσει και δεν μπορούσαν να κρατούν σταθερό το σκοινί.

Στιγμιότυπο από την επιχείρηση διάσωσης του πληρώματος (φωτογραφία: Σύλλογος Chernomorska Strandja)

Ο δήμαρχος Βλαντιμίρ Πάσκοφ, που ήταν έξυπνος άνθρωπος, έστειλε τον Στογιάν Ιλίεφ να φέρει το τρακτέρ και με τη βοήθειά του έβγαλαν έναν έναν τους ναύτες. Στην επιχείρηση βοήθησαν και οι έμπειροι καπετάνιοι Γκεόργκι Καντιβάλκοφ και Τόντορ Τόμοφ οι οποίοι έδωσαν πολύτιμες συμβουλές για την βελτίωση της πρόχειρης εγκατάστασης με το σκοινί. Πρώτα έβγαλαν τα πράγματα των ναυτών, για να βεβαιωθούν ότι το σκοινί θα αντέξει, και μετά έσωσαν και τους ναυτικούς. Τελευταίοι το πλοίο εγκατέλειψαν ο καπετάνιος και ο βοηθός του.  

Για να μην μπορέσει να φτάσει κανείς στο πλοίο, έκοψαν το σκοινί. Η επιχείρηση διάσωσης ολοκληρώθηκε με επιτυχία. Οι αρχές εγκατέστησαν το πλήρωμα στο μικρό ξενοδοχείο της πόλης και εξασφάλισαν τη διατροφή του στο εστιατόριο. Δεν επέτρεπαν σε κανένα κάτοικο της πόλης να επικοινωνεί με τους ναυτικούς για λόγους ασφαλείας, επειδή φοβούνταν πολιτική προβοκάτσια ή ενδεχόμενη μετάδοση κάποιας ασθένειας. Διόρισαν διερμηνέα τον Γκεόργκι Τοντορόφ, πιστός στην εξουσία κομμουνιστής, ο οποίος δεν μιλούσε πολύ καλά τα ελληνικά, αν και στην πόλη Αχτόπολ πολλοί ήταν εκείνοι που μιλούσαν άψογα τη γλώσσα.

Την επομένη δυνατός αέρας έβγαλε το πλοίο σκεπασμένο με πάγο σχεδον στην ακτή. Μέχρι το βράδυ το πλοίο που το είχαν αφήσει χωρίς φρούρηση, δέχτηκε την «επίθεση» κατοίκων της πόλης και πολλά πράγματα εξαφανίστηκαν. Εκείνα που έμειναν και είχαν κάποια αξία, τα πήραν οι αρχές.

Το πλοίο που ναυάγησε σταματούσε το ρεύμα και συνέβαλε στην διεύρυνση της παραλιακής ζώνης κατά 3 μέτρα

Την τρίτη μέρα ο καπετάνιος και το πλήρωμα παρακάλεσαν και έγινε μια συνάντηση με όλους όσοι συμμετείχαν ενεργά στην επιχείρηση διάσωσης, για να τους ευχαριστήσουν. Όταν ο Στογιάν και ο Δημήτριος (έτσι έλεγαν τον ναυτικό που τον έσωσε ο Στγιάν) συναντήθηκαν, αγκαλιάστηκαν και σε ένδειξη αδελφοποίησης έκαναν από μια μικρή αμυχή στα χέρια τους και έγλειψαν από λίγο αίμα ο ένας στον άλλον. Η συνάντηση κράτησε αρκετά. Από τα σπίτια έφεραν μεζέδες και νταμιτζάνες με ρακί. Οι Έλληνες ναυτικοί δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι όλα αυτά είναι προσωπικής ιδιοκτησίας. Άλλη ιδέα είχαν για τους Βούλγαρους λόγω της διαδεδομένης προπαγάνδας.

Ο Δημήτριος παρακάλεσε να του επιτρέψουν να φιλοξενηθεί στο σπίτι του Στογιάν και να γνωρίσει την οικογένειά του. Κάλεσαν και μια γειτόνισσα η οποία μιλούσε άψογα τα ελληνικά και συζητούσαν με τις ώρες. Ο Δημήτριος μιλούσε για τον εαυτό του, για την οικογένειά του και γιατί άρχισε να ταξιδεύει. Εξήγησε πως εκείνο ήταν το τελευταίο δρομολόγιο για το οποίο το πλοίο είχε άδεια πριν από την απόσυρσή του. Άφησε μάλιστα να εννοηθεί, πως ο καπετάνιος είναι ανιψιός του ιδιοκτήτη και ίσως σκηνοθέτησε το ναυάγιο, για να πάρει τα χρήματα της ασφάλειας. Ο ναυτικός ευχαρίστησε θερμά το Θεό που το ατύχημα έγινε σε αυτό τον τόπο και όχι κάπου αλλού.

Μετά από μια εβδομάδα σταμάτησαν το χιόνι και ο αέρας, οι δρόμοι όμως παρέμειναν αδιάβατοι. Για να μεταφερθεί το πλήρωμα στην πόλη Μπουργκάς, έφτασε ένα ελικόπτερο το οποίο έκανε δύο πτήσεις και μετέφερε όλους. Τον Απρίλιο έφτασε μια επιτροπή της ασφλαιστικής εταιρείας Loyd. Εξέτασε το πλοίο που είχε ήδη σπάσει στα δύο, έκανε ανάκριση κάποιων προσώπων και έφυγε. Τι αποφάσισαν δεν κατάλαβε κανείς.

Τον Απρίλιο του 2000 ένα ταξί γύρισε την πόλη, σταμάτησε κοντά στον τόπο όπου είχε ναυαγήσει το πλοίο, ύστερα έξω από το Δημαρχείο. Ένας ηλικιωμένος άντρας κατέβηκε και ρώτησε για τον δήμαρχο Βλαντιμίρ Πάσκοφ και τον Στογιάν Καρακαντίεφ, και όταν έμαθε πως έχουν πεθάνει, έκανε τον σταυρό του και έφυγε. Ήταν ο Δημήτριος.