Galery

1

Η νέα βουλγαρική κυβέρνηση ανέλαβε καθήκοντα και οι πρώτες πράξεις της αναμένονται με μεγάλο ενδιαφέρον. Το πιο εντυπωσιακό γεγονός γύρω από τον σχηματισμό αναμφισβήτητα είναι η υποστήριξη του εθνικιστικού κόμματος Ataka το οποίο πριν από τις εκλογές μάλλον δε θα εξέφραζε την ετοιμότητά του να υποστηρίξει κυβέρνηση με την συμμετοχή του κόμματος της τουρκικής μειονότητας DPS.

Για τις αλλαγές στην πολιτική σκηνή, τη σύνθεση της κυβέρνησης και τα βασικά προβλήματα που πρέπει να λύσει, το GRReporter μίλησε με τον δημοσιογράφο Πέταρ Βόλγκιν, συγγραφέα μερικών βιβλίων, το τελευταίο από τα οποία με τίτλο "Ριζοσπαστική εβραϊκή εγκυκλοπαίδεια".

Κύριε Βόλγκιν, πριν από λίγο καιρό ήταν απίθανο να υπάρξει κυβέρνηση με την συμμετοχή του τουρκικού Κινήματος Δικαιωμάτων και Ελευθεριών και με την υποστήριξη του εθνικιστικού κόμματος Ataka, αλλά στην πραγματικότητα συνέβη. Πώς θα το σχολιάζατε;

Ήταν πολύ λογικό να συμβεί, διότι αυτή τη στιγμή η διεξαωγή καινούργιων εκλογών δεν συμφέρει καμιά από τις πολιτικές δυνάμεις. Κάθε πολιτικό κόμμα θέλει το παρόν Κοινοβούλιο να συνεχίσει να λειτουργεί. Το Σοσιαλιστικό κόμμα BSP και το τουρκικό Κίνημα Δικαιωμάτων και Ελευθεριών DPS – για να σχηματίσουν κυβέρνηση, ενώ το εθνικιστικό κόμμα Ataka επίσης επιθυμεί να υπάρχει κυβέρνηση, επειδή θα ήθελε να έχει αυτό το βήμα από το οποίο ο ηγέτης του να μεταδίδει τα μηνύματά του και τις απόψεις του για την κοινωνία. Αυτό πραγματοποιείται πολύ πιο εύκολα όταν είσαι μέσα στο Κοινοβύλιο, απ’ ότι αν είσαι έξω. Σε τελευταία ανάλυση και το πρώην κυβερνών κόμμα GERB επίσης μάλλον δε θα ήθελε καινούργιες εκλογές, διότι οι επικείμενες δικαστικές έρευνες που θα ξεκινήσουν εναντίον υψηλόβαθμων στελεχών του κόμματος θα οδηγήσουν στην επιδείνωση της εικόνας του. Άρα το κόμμα αυτό μάλλον δε θα μπορούσε να πετύχει καλύτερα αποτελέσματα μετά από δύο-τρεις μήνες.

Πώς βλέπετε το μέλλον του GERB; Μετά από την αποτυχία του το Κίνημα του πρώην βασιλιά Συμεών Σαξκομπουργκότσκι NDSV διαλύθηκε. Θεωρείτε πως το GERB θα συνεχίσει να υπάρχει ή το κόμμα αυτό είναι επίσης καταδικασμένο;

Νομίζω ότι η σύγκριση με το NDSV είναι δικαιολογημένη μόνο μερικώς, διότι οι ηγέτες των δύο κομμάτων – Συμεών Σαξκομπουργκότσκι και Μπόικο Μπορίσοφ είναι αρκετά διαφορετικοί. Πράγματι και τα δύο κόμματα στηρίζονταν μόνο στα προσωπικά τους προσόντα, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι οι δύο τους είναι πολύ διαφορετικοί άνθρωποι. Αν ο Συμεών Σαξκομπουργκότσκι ήταν ένας άνθρωπος κάποιας ηλικίας, που δεν ήταν σε θέση να πραγματοποιεί μια ενεργή, ακόμη και επιθετική δράση, η κατάσταση με τον Μπόικο Μπορίσοφ είναι ακριβώς αντίθετη. Νομίζω ότι ο Μπορίσοφ θα προσπαθήσει να επιστρέψει στην εξουσία με όλους τους δυνατούς τρόπους. Έχει τη φιλοδοξία να πάρει ρεβάνς για αυτή την ταπεινωτική θέση στην οποία βρέθηκε. Επομένως θα κάνει τα πάντα για να αποκατασταθεί, και αυτό μπορεί να γίνει μόνο μέσα από το κόμμα του. Δηλαδή το βασικό καθήκον του θα είναι να διατηρήσει το κόμμα, να το προστατεύσει από τα διάφορα χτυπήματα, για να μπορέσει στη συνέχεια να αναλάβει και πάλι την εξουσία. Εγώ προσωπικά βλέπω μια αντικειμενική δυνατότητα για την συνεχή ύπαρξη, ακόμη και αναγέννηση του GERB. Η δυνατότητα αυτή συνίσταται στο εξής: λόγω της έλλειψης άλλων δεξιών κομμάτων – άλλο θέμα είναι κατά πόσο το GERB είναι δεξιό κόμμα, το ίδιο όμως προσδιορίζεται δεξιό κόμμα και ως τέτοιο παρουσιάζεται στον ευρωπαϊκό πολιτικό χώρο – η ευκαιρία του Μπόικο Μπορίσφο και του GERB είναι να καταλάβει τον δεξιό χώρο και να μην επιτρέψει την εμφάνιση άλλου δεξιού σχηματισμού. Ως γνωστόν, αυτή τη στιγμή εκεί τα πράγματα είναι χύμα. Έχουμε κάποια αξιολύπητα υπολείμματα της Ένωσης Δημοκρατικών Δυνάμεων, το αποτυχημένο project της πρώην Ευρωπαίας Επιτρόπου Μεγκλένα Κούνεβα κτλ. Άρα η πραγματική ευκαιρία για το GERB είναι να καταφέρει να κατοχυρωθεί στον χώρο αυτό αρκετά καλά. Αν το κάνει, το κόμμα θα καταφέρει να επιβιώσει.

Θεωρείτε πως η Βουλγαρία μπαίνει σε μια περίοδο πολιτικής σταθερότητας; Θα επιβιώσει για μεγάλο χρονικό διάστημα η κυβέρνηση αυτή;

Εξαρτάται κυρίως από την ίδια την κυβέρνηση, διότι τελικά πρέπει να κάνει ένα και μοναδικό πράγμα – να αλλάξει την φιλοσοφία με την οποία κυβερνούσαν τη Βουλγαρία τα τελευταία τέσσερα χρόνια, και τα προηγούμενα χρόνια βέβαια. Η φιλοσοφία αυτή ήταν μια απόλυτα αυστηρή δημοσιονομική σταθερότητα, ελάχιστα ή καθόλου δημοσιονομικά ελλείμματα, εκπλήρωση με απόλυτη ακρίβεια όλων όσων ζητούσαν από μας οι Ευρωπαίοι εταίροι, και συγκεκριμένα η Γερμανία. Βέβαια, αυτό απαιτούσε πολλές θυσίες και πολλές δυστυχίες για τον πληθυσμό και έτσι έγινε. Τα εισοδήματα και οι συντάξεις πάγωσαν, η ανεργία μεγάλωνε. Αυτό που στα αγγλικά λέγεται austerity μεταφέρθηκε και στη Βουλγαρία, καθώς και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, και σε τελευταία ανάλυση οδήγησε μονάχα σε ακόμη μεγαλύτερη φτώχεια του πληθυσμού.

Αν η κυβέρνηση αυτή συνεχίσει την ίδια πολιτική, την οποία εφάρμοζε με ιδιαίτερη ενέργεια ο πρώην υπουργός Οικονομικών Συμεών Ντιάνκοφ, είναι καταδικασμένη.

Αν όμως η κυβέρνηση αυτή αποφασίσει να ακολουθήσει μια διαφορετική πολιτική, η οποία να λαμβάνει υπόψη ότι οι άνθρωποι είναι πιο σημαντικοί, και όχι μια φανταστική οικονομική σταθερότητα, που δεν είναι σαφές τι ακριβώς σημαίνει, τότε νομίζω ότι η κυβέρνηση αυτή θα έχει την ευκαιρία να κερδίσει την εμπιστοσύνη αν όχι όλης της κοινωνίας, τουλάχιστον ενός μεγάλου μέρους της, και να έχει μεγαλύτερη ζωή.

Από τις δηλώσεις που έχουν γίνει μέχρι στιγμής γίνεται σαφές ότι οι πρώτες πράξεις της κυβέρνησης θα είναι η αύξηση του επιδόματος ανατροφής παιδιών και η άρση της απαγόρευσης του καπνίσματος σε κλειστούς δημόσιους χώρους. Πώς θα το σχολιάζατε; Δεν ακούγονται πολύ λαϊκιστικά οι δηλώσεις αυτές;

Μάλιστα, αλλά τελικά είναι σημαντικό να αυξηθούν τα εισοδήματα των πολιτών. Αυτό μου φαίνεται άκρως επιτακτικό, σε σχέση με το πάγωμά τους τα τελευταία χρόνια. Κι εγώ υποστηρίζω την άποψη ότι οποιαδήποτε κυβέρνηση και να είχε αναλάβει την εξουσία, θα έπρεπε να στραφεί στα μέτρα αυτά, που δεν είναι καθόλου αρκετά, βέβαια. Είμαι απόλυτα σίγουρος ότι πρέπει να δουλέψουν για την αύξηση των μισθών, των συντάξεων, των επιδομάτων ανατροφής παιδιών. Θα ρωτούσε κανείς: “Πού θα βρεθούν τα απαραίτητα χρήματα; Το κράτος δεν έχει πόρους”. Αυτό όμως δεν είναι αλήθεια. Το κράτος μπορεί να έχει αρκετά χρήματα, αρκεί να μαζεύει τις εισπράξεις του με έναν κατηγορηματικό τρόπο. Αρκεί να περιοριστεί το λαθρεμπόριο, να λειτουργούν σωστά οι δημόσιοι φορείς που είναι αρμόδιοι για την είσπραξη των εσόδων, και όχι να αποτελούν κρησφύγετα διαφθοράς και εξυπηρέτησης των συμφερόντων επιχειρήσεων και ολιγαρχών. Αν αυτό συμβεί, είμαι απόλυτα βέβαιος ότι θα υπάρξουν χρήματα και για τις μητέρες, και για τους συνταξιούχους, και για την αύξηση των εισοδημάτων.

Όσον αφορά το κάπνισμα, η προσωπική μου γνώμη, αν και είμαι μη καπνιστής, είναι ότι η απόλυτη αυτή απαγόρευση που επιβλήθηκε στα εστιατόρια, τις καφετέριες κτλ., ήταν εξαιρετικά ανόητη και ακατάλληλη. Νομίζω ότι ήταν μια παπαγαλίστικη επανάληψη πράγματος που κάποιος είδε να γίνεται κάπου – στις ΗΠΑ, ή σε κάποια άλλη χώρα, και αποφάσισε να το μεταφέρει και σε βουλγαρικό έδαφος, για να μπορέσει να πει: “Κοιτάξτε, κι εμείς είμαστε Ευρωπαίοι και μοντέρνοι άνθρωποι”. Νομίζω ότι δεν πρέπει να κάνουμε τέτοια πράγματα και οφείλει κανείς να σκεφτεί καλά, πριν εφαρμόσει οποιοδήποτε μέτρο. Υποστηρίζω την άποψη ότι πρέπει να υπάρχουν καταστήματα στα οποία επιτρέπεται το κάπνισμα και άλλα, στα οποία απαγορεύεται. Αυτό εξαρτάται από τους ιδιοκτήτες τους. Επομένως οι καπνιστές και οι μη καπνιστές θα επισκέπτονται το κατάστημα που επιθυμούν. Στη Βουλγαρία υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι που δεν καπνίζουν, άρα θα υπάρχουν και αρκετά έσοδα για τους ιδιοκτήτες στα καταστήματα των οποίων απαγορεύεται το κάπνισμα.

Ποια είναι κατά τη γνώμη σας τα μέτρα τα οποία πρέπει να λάβει η κυβέρνηση για την βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος, για να επιτευχθεί η αύξηση των εισοδημάτων των Βουλγάρων πολιτών;

Πρώτα απ’ όλα πρέπει να γίνει έτσι, ώστε και άνθρωποι που δεν έχουν φιλικές, επιχειρηματικές και οποιεσδήποτε άλλες σχέσεις με την εξουσία να μπορούν να δουλέψουν και να κερδίζουν. Στην ουσία το βασικό πρόβλημα της Βουλγαρίας, και μάλιστα όχι μόνο στη διάρκεια της θητείας της τελευταίας κυβέρνησης του GERB, είναι ότι κανείς δεν μπορεί να αναπτύσσει σημαντική επιχειρηματική δραστηιότητα, αν δεν έχει στενές σχέσεις με τους κυβερνώντες. Δηλαδή ενώ συνεχίζεται η τάση αυτή, και αυτή η πράγματι στρεβλή σχέση μεταξύ κυβερνώντων και επιχειρηματιών, στη Βουλγαρία δε θα έχουμε ποτέ ένα κανονικό επιχειρηματικό περιβάλλον. Θα έχουμε μόνο μια άκρως διεφθαρμένη κοινωνία, στην οποία οι επιχειρηματίες και οι πολιτικοί θα βρίσκονται σε μια εξαιρετικά αφύσικη σχέση, και το πράγμα αυτό δε θα μας οδηγήσει ούτε σε καλύτερο επιχειρηματικό κλίμα, ούτε σε περισσότερα εισοδήματα για τους πολίτες. Απλώς θα συνεχίσουμε να βυθιζόμαστε στη διαφθορά.

Ποια νομίζετε πως είναι η σωστή πολιτική στον κλάδο της ενέργειας, που αποτελεί ένα από τα βασικά θέματα που συζητούνται δημόσια στη Βουλγαρία;

Ο κλάδος της ενέργειας είναι ένας κλάδος στον οποίο έχουν συγκεντρωθεί πάρα πολλά συμφέροντα. Και ο λόγος – επειδή εκεί έχουν συγκεντρωθεί πάρα πολλά χρήματα. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εστιάζει στο ότι είναι καιρός στον κλάδο να εξουδετερωθούν και να διακοπούν οι εξαρτήσεις μεταξύ δημοσίων υπαλλήλων και διάφορων επιχειρηματιών. Κι εδώ ισχύει πλήρως αυτό που ανέφερα προηγουμένως, δηλαδή για το άκρως διαστρεβλωμένο επιχειρηματικό περιβάλλον και τη διακυβέρνηση του κράτους. Διότι γίνεται σαφές ότι ένα μεγάλο μέρος των ανθρώπων που διευθύνουν επιχειρήσεις στον κλάδο της ενέργειας, καθώς και ιδιωιτκές επιχειρήσεις του ίδιου κλάδου, δεν ασχολούνται με το να παρέχεται μια καλύτερη υπηρεσία στους πολίτες, αλλά με το να τους εκμεταλλεύονται όσο μπορούν περισσότερο, δηλαδή να τους παίρνουν όσο μπορούν περισσότερα χρήματα. Εδώ θα μπορούσαμε να αναφέρουμε τις εταιρείες διανομής ηλεκτρικής ενέργιας, τις εταιρείες που ασχολούνται με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και όλα αυτά που αποτελούν ένα πράγματι άκρως διεφθαρμένο μείγμα μεταξύ δημοσίων υπαλλήλων, ιδιωτικών επιχειρήσεων με γνωριμίες στην εξουσία, ανάμεσα στους υπουργούς κτλ. Αυτό πρέπει να διαλυθεί, διότι στην αντίθετη περίπτωση η Βουλγαρία δε θα μπορέσει να παρουσιάσει πρόοδο.

Στην καινούργια κυβέρνηση υπάρχουν πολλές γυναίκες. Πώς θα σχολιάζατε αυτό το γεγονός;

Για να είμαι ειλικρινής, για μένα δεν είναι τόσο σημαντικό αν θα είναι άνδρες ή γυναίκες. Το σημαντικό είναι να κάνουν σωστά τη δουλειά τους. Εγώ προσωπικά τάσσομαι ενάντια σε όλα αυτά που ονομάζονται πολιτική ορθότητα και λένε ότι σε διάφορες θέσεις πρέπει να προσλαμβάνονται ορισμένοι άνθρωποι μόνο επειδή είναι μαύροι, γυναίκες ή ομοφυλόφιλοι,  όπως είναι η τάση τα τελευταία χρόνια στις ΗΠΑ και τις ευρωπαϊκές χώρες.

Νομίζω ότι το κριτήριο ανάδειξης ενός ανθρώπου πρέπει να είναι τα προσόντα και οι ικανότητές του. Το ίδιο ισχύει και στον διαχωρισμό μεταξύ νέων και ηλικιωμένων. Δεν έχω καμιά αντίρρηση η κυβέρνηση να αποτελείται και μόνο από γυναίκες, αρκεί καθεμιά από αυτές να είναι απόλυτος εμπειρογνώμονας στον κλάδο της. Να προσληφθεί όμως κάποιος μόνο επειδή είναι γυναίκα, έχει γαλάζια μάτια, είναι ομοφυλόφιλος ή τσιγγάνος, μου φαίνεται τελείως λάθος. Οι άνθρωποι πρέπει να προσλαμβάνονται μόνο με βάση τα προσόντα τους, και χωρίς οποιεσδήποτε προκαταλήψεις σχετικά με το φύλο, τον σεξουαλικό προσανατολισμό  και την εθνικότητά τους.

Αναμένετε κάποια αλλαγή στην πολιτική της κυβέρνησης όσον αφορά την ΠΓΔΜ; Πώς νομίζετε ότι θα αναπτυχθούν οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, ειδικά μετά από την άρνηση της προηγούμενης κυβέρνησης να υποστηρίξει τα Σκόπια στις προσπάθειές τους ένταξης στην ΕΕ;

Θεωρώ ότι η πολιτική του GERB απέναντι στην ΠΓΔΜ ήταν ένα από τα λίγα σωστά πράγματα που έγιναν στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής της Βουλγαρίας. Δεν μπορούμε να είμαστε φιλικοί απέναντι σε κάποιον, να συμπεριφερόμαστε καλά μαζί του, να θέλουμε να τον βοηθήσουμε, και ταυτόχρονα να μας απαντούν συνέχεια με μομφές, κατηγορίες και κλοπή ιστορίας, που αποτελεί αντικειμενικό γεγονός. Αυτό δεν είναι σωστό. Αφού τα Σκόπια συμπεριφέρονται με τέτοιον τρόπο στη Βουλγαρία και υπάρχει μια αρνητική και προκλητική στάση, δεν μπορούν να περιμένουν από μας να είμαστε συνέχεια φιλικοί και να τους βοηθούμε στην ενταξιακή τους πορεία στην ΕΕ. Αν θέλουν η πορεία αυτή να εξελίσσεται ομαλά, πρέπει να έχουν την καλοσύνη να παραδεχθούν τα πράγματα που αποτελούν ιστορικά γεγονότα. Εγώ δεν είμαι από τους ακραίους Βούλγαρους εθνικιστές που αρνούνται γενικά το δικαίωμα των Σκοπιανών να αυτοπροσδιορίζονται και να έχουν δικό τους κράτος. Βεβαίως και έχουν το δικαίωμα να ονομάζονται έτσι και να μιλάνε τη γλώσσα τους, που επινοήθηκε πριν από μερικές δεκαετίες. Αυτή είναι η σύγχρονη πραγματικότητα και είναι βλακεία να την αρνούμαστε. Την ίδια στιγμή όμως αποτελεί επίσης βλακεία να συμφωνούμε με τις αξιώσεις που προβάλλουν σχετικά με την βουλγαρική ιστορία πριν από 100, ακόμη και πριν από 1000 χρόνια. Καλή συμπεριφορά απέναντι στην ΠΓΔΜ και βοήθεια στην ενταξιακή της πορεία προς την ΕΕ μόνο σε περίπτωση που υπάρχει καλή συμπεριφορά και εκ μέρους της απέναντι στη Βουλγαρία.

Πώς θα σχολιάζατε το αίτημα του τουρκικού Κινήματος Δικαιωμάτων και Ελευθεριών για την αύξηση των ωρών διδασκαλίας της μητρικής γλώσσας στα σχολεία, ειδικά δεδομένου ότι υποστηρίζουν την εκμάθηση μόνο της τουρκικής γλώσσας, ενώ στη Βουλγαρία υπάρχουν κι άλλες μειονότητες;

Το Κίνημα Δικαιωμάτων και Ελευθεριών DPS της τουρκικής μειονότητας έχει το δικαίωμα να ζητήσει ό,τι θέλει. Κάθε κόμμα ανάλογα με τα συμφέροντα του εκλογικού του σώματος μπορεί να ζητήσει τα πάντα. Όπως είδατε, ο Βόλεν Σίντεροφ (ο ηγέτης του εθνικιστικού κόμματος Ataka) ζήτησε κατώτατο μισθό ύψους 1.000 λέβα (περίπου 500 ευρώ, ενώ τώρα ο μισθός αυτός είναι 310 λέβα, ή 155 ευρώ). Μετά από καιρό, κάποιο άλλο κόμμα που θα κερδίσει αρκετές ψήφους, για να μπει στο Κοινοβούλιο, μπορεί να ζητήσει κάτι άλλο εντελώς παράλογο.

Άρα, το αίτημα είναι αίτημα. Το θέμα είναι αν θα ικανοποιηθεί. Ακριβώς εδώ είναι η μαεστρία και η ευθύνη της κυβέρνησης. Οι κυβερνώντες πρέπει να αποφασίσουν τι είναι το καλύτερο για τη Βουλγαρία και να πουν αν ένα τέτοιο αίτημα ανταποκρίνεται στην επιθυμία των περισσότερων Βουλγάρων πολιτών, και σε περίπτωση που ικανοποιηθεί αν θα επηρεάσει αρνητικά το μεγαλύτερο μέρος των πολιτών. Είναι οι άνθρωποι που πρέπει να πουν αν ένα αίτημα σχετίζεται με την πραγματικότητα ή όχι. Εγώ βασίζομαι στην σοφία των Βουλγάρων κυβερνώντων.