Galery

2

1

Η έλλειψη απεργιών στον χώρο του τουρισμού δείχνει ότι ο τουρισμός λειτουργεί σωστά, το κράτος όμως δεν έχει στρατηγική ανάπτυξης του πιο σημαντικού του κλάδου, ο οποίος εξασφαλίζει σχεδόν το 1/5 του ΑΕΠ της Ελλάδας, δήλωσε ο Ιωάννης Ρέτσος, πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Αττικής σε μια συνέντευξη της Μαρία Σπάσοβα.

- Κύριε Ρέτσο, εσείς είστε ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Αττικής. Μπορείτε να μας πείτε ποια είναι τα μέλη σας; Πόσα ξενοδοχεία είναι στην Ένωση;

 - Μέλη μας είναι όλα τα ξενοδοχεία της Αττικής και των νησιών του Αργοσαρωνικού. Η περιοχή έχει περίπου 450 ξενοδοχεία. Τα μέλη μας τα ενήμερα, εκείνα δηλαδή που πληρώνουν κανονικά τις συνδρομές τους, είναι περίπου 300 ξενοδοχεία, όλων των κατηγοριών, από 5 αστέρια έως και 1 αστέρι.

 - Μάλιστα. Πώς η οικονομική επηρεάζει τα ξενοδοχεία στην Αθήνα; 

 - Η αλήθεια είναι, ότι μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 είχαμε 4 χρονιές πολύ ανοδικές, οι οποίες φτάσαμε στο 2008 που ήτανε η καλύτερη χρονιά για τον τουρισμό της Αττικής από το 1985-86 και μετά. Δυστυχώς από τον Δεκέμβριο του 2008 μετά από κάποια γεγονότα που είχαν γίνει τότε στην Αθήνα λόγω της δολοφονίας ενός μαθητή από έναν αστυνομικό, ξεκίνησε μια πτώση του τουρισμού εδώ της περιοχής, βασικός, βέβαια, παράγοντας ήταν η οικονομική κρίση, που ήδη ήταν πάρα πολύ έντονη και στην Ευρώπη, αλλά και στην Αμερική. Ξεκίνησε λοιπόν μια καθοδική πορεία, φτάσαμε το 2009 να έχουμε μια πτώση στα έσοδα των ξενοδοχείων της Αττικής που ξεπέρασε το 17%, ήταν 17,6%. Και μπήκαμε τελικά στο 2010 που ενώ κατ’ αρχήν είχαμε έτσι την ελπίδα, να μην πω βεβαιότητα, ότι μπορεί να ισορροπήσει λίγο η κατάσταση και αν όχι να δούμε άνοδο το 2010, τουλάχιστον να δούμε μια σταθεροποίηση στα έσοδά μας. Όλη αυτή η ανοδική δημοσιότητα που είχε η χώρα μας τους πρώτους 4 μήνες του χρόνου, λόγω της προσφυγής στο ΔΝΤ, δημιούργησαν έτσι μια κακή, αν θέλετε, εικόνα για την Ελλάδα, το οποίο έχει επηρεάσει και τον τουρισμό της Αττικής αρνητικά. Αυτή τη στιγμή έχουμε στοιχεία για το πρώτο πεντάμηνο που δείχνουν μια πτώση στα έσοδά μας της τάξης του 8%. Εάν σταθεροποιηθεί η κατάσταση σε αυτό το νούμερο, είναι κάτι το οποίο θα μπορούσαμε να το παλέψουμε, και να δούμε πια πιο θετικά την επόμενη χρονιά το 2011.       

 - Ο ελληνικός Τύπος συχνά γράφει ότι οι απεργίες και οι πορείες στο κέντρο της Αθήνας βλάπτουν τα ξενοδοχεία και τον τουρισμό γενικά. Υπάρχει αλήθεια σε αυτό το πράγμα;

 - Ναι, αυτό είναι μια πραγματικότητα. Βέβαια, εδώ πρέπει να πούμε ότι πολλές φορές τα πράγματα παρουσιάζονται στην Αθήνα και στην Ελλάδα πολύ χειρότερα απ’ ότι είναι στην πραγματικότητα. Όταν είμαστε σε μια παγκόσμια οικονομική κρίση, όχι μόνο εμείς εδώ στην Ελλάδα, αλλά και ολόκληρος ο κόσμος, βλέπουμε καθημερινά πορείες να γίνονται και σε άλλες χώρες, βλέπουμε πορείες και στην Ισπανία, και στην Ιταλία, και στη Γαλλία, σε πάρα πολλές χώρες του κόσμου. Με τον ίδιο τρόπο αντιμετωπίζουμε και εδώ στην Ελλάδα εμείς οι επαγγελματίες το πρόβλημα. Δυστυχώς, πάλι, είχαμε την ατυχία σε μια από τις απεργίες οι οποίες γίνανε, να είχαμε αυτό το τραγικό και ατυχές γεγονός του καψίματος μιας τράπεζας και του θανάτου τραγικού τριών ανθρώπων, το οποίο οπωσδήποτε δημιούργησε μια εικόνα προς τα έξω πάρα πολύ άσχημη και σίγουρα πολύ χειρότερη από αυτό που στην πραγματικότητα συμβαίνει στην Ελλάδα και στην Αθήνα. Ήταν ένα τραγικό γεγονός, όμως παράλληλα ήταν ένα ατυχές γεγονός, ήταν ένα μεμονωμένο γεγονός. Δεν σημαίνει δηλαδή ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα αυτή τη στιγμή στην οποία υπάρχουν αναταραχές, δεν σημαίνει ότι η Αθήνα είναι ένας προορισμός ο οποίος δεν είναι ήρεμος, δεν είναι ήσυχος. Πορείες γίνονται, και θα γίνονται, και είναι αναπόφευκτο να γίνονται διότι ο κόσμος έχει προβλήματα, τα μέτρα που λαμβάνονται είναι πάρα πολύ δυσάρεστα, και πραγματικά ο εργαζόμενος δεν μπορεί να τα δεχτεί κατ’ αρχήν και θα αντιδράσει, και σε πολλές περιπτώσεις πρέπει να αντιδράσει κιόλας. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι είμαστε μια πόλη σε αναταραχή. Είμαστε μια πόλη το ίδιο όμορφη, και το ίδιο ασφαλής, όπως ήταν και πριν από 1 χρόνο, και πριν από 5 χρόνια. Κι εκεί πρέπει να σταθούμε.

 - Υπάρχει διαφορά ανά περιοχή για τα ξενοδοχεία πώς επηρεάζονται από την κρίση; Κάποιες περιοχές ας πούμε που είναι πιο ευαίσθητες, και κάποιες που πηγαίνουν πιο καλά;

 - Η οικονομική κρίση επηρεάζει όλους τους το ίδιο, και θα έλεγα ότι επηρεάζει περισσότερο τα ακριβά ξενοδοχεία και τα καλά ξενοδοχεία, διότι και ο κόσμος τώρα, ο επισκέπτης ψάχνει να πληρώσει λιγότερα λεφτά, ζητώντας πολλές φορές και καλύτερες υπηρεσίες. Λόγω της έκτακτης, αν θέλετε, κατάστασης με τις απεργίες που γίνονται το τελευταίο τετράμηνο επηρεάζονται περισσότερο τα ξενοδοχεία του κέντρου που είναι στις περιοχές όπου συνήθως εξελίσσονται οι πορείες. Επειδή, λοιπόν, υπάρχει μια εικόνα αυτή τη στιγμή προς τα έξω ότι μπορεί να ταλαιπωρηθεί κάποιος επισκέπτης, κάποια από τις μέρες αυτές αν τύχει να πέσει πάνω σε απεργία, παρατηρείται μια μεγαλύτερη μείωση, αν θέλετε, στα ξενοδοχεία τα οποία είναι στο κέντρο της πόλης, δηλαδή κοντά στην πλατεία Συντάγματος, περισσότερο από άλλα ξενοδοχεία που είναι πιο έξω.    

 - Εκτός από τις απεργίες και τις πορείες, υπάρχουν και οι φόροι οι οποίοι αυξάνονται συνέχεια, και ο ΦΠΑ και άλλοι φόροι. Πώς αυτό επηρεάζει τις τιμές στα ξενοδοχεία;

 - Επηρεάζει πάρα πολύ την ανταγωνιστικότητα κατ’ αρχήν των προϊόντων μας και των ξενοδοχείων μας. Στην Ελλάδα έχουμε ούτως ή άλλως σκληρό νόμισμα, από τη στιγμή που είμαστε μέλη της ευρωζώνης, και πολλοί από τους ανταγωνιστές μας, σε αυτό τουλάχιστον το επίπεδο, είναι σε πολύ καλύτερη μοίρα. Η Κωνσταντινούπολη ας πούμε που είναι αυτή τη στιγμή από τους πιο σημαντικούς city break προορισμούς της Ευρώπης, έχει ένα νόμισμα, την τουρκική λίρα, το οποίο είναι ασθενές νόμισμα, μπορεί να υποτιμάται όποτε χρειάζεται, με αποτέλεσμα να είναι πολύ πιο ανταγωνιστική. Εμείς αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, έχουμε βιώσει μια κατάσταση όπου τον τελευταίο ενάμιση χρόνο αυξάνεται, ας πούμε ο ΦΠΑ και άλλοι φόροι, τη στιγμή που άλλοι ανταγωνιστές μας στη δυτική Ευρώπη, όπως είναι η Γερμανία, όπως είναι οι Γάλλοι, όπως είναι ακόμη και οι Κύπριοι, και οι Ισπανοί, έχουν ρίξει το ΦΠΑ, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τις τουριστικές υπηρεσίες και τα ξενοδοχεία, με αποτέλεσμα να είναι αυτή τη στιγμή πολύ πιο ανταγωνιστικοί. Είναι ένα θέμα το οποίο το έχουμε θέσει επανειλημμένως, από την άλλη όμως κι εμείς κατανοούμε ότι είναι τέτοια η κατάσταση της χώρας αυτή τη στιγμή, από τη στιγμή που μόλις πριν από δύο μήνες, ούτε καν δύο μήνες, έχει μπει υπό την ομπρέλα του ΔΝΤ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ξέρουμε ότι τουλάχιστον με την παρούσα συγκυρία είναι δύσκολο να ζητάμε τη μείωση των φόρων.

 - Ως τελική τιμή, αυτή που πληρώνει ο πελάτης, ο τουρίστας, πώς έχουν τα πράγματα, έχουν μειωθεί, έχουν αυξηθεί;

 - Κοιτάξτε, να σας πω κατ’ αρχήν ότι η Αθήνα, ειδικά μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες, έχει από τα πιο σύγχρονα τουριστικά και ξενοδοχειακά προϊόντα στην Ευρώπη. Όλα τα ξενοδοχεία της πόλης έχουν ανακαινιστεί ριζικά μετά το 2004, έχουμε ένα καινούριο αεροδρόμιο, το οποίο θεωρείται αν όχι το καλύτερο, από τα τρία καλύτερα της Ευρώπης, έχουμε καινούριους δρόμους. Υπάρχει, δηλαδή, ένα προϊόν σύγχρονο και πάρα πολύ καλής ποιότητος. Τιμολογιακά τώρα, όπως σας είπα και πριν, επειδή υπάρχει ένα θέμα ανταγωνιστικότητας, και επειδή ξέρουμε ότι δεν μπορούμε να ανταγωνιστούμε μόνο με την τιμή, εκείνο που προσπαθούμε να κάνουμε και να περάσουμε και προς τα μέλη μας είναι, να είναι σωστή η σχέση ποιότητος και τιμής. Δηλαδή αυτό που πληρώνει ο επισκέπτης μας, είτε είναι Έλληνας, είτε είναι ξένος, να το παίρνει από ποιοτικής απόψεως. Θεωρώ ότι οι τιμές στην Αττική αυτή τη στιγμή είναι πάρα πολύ λογικές, επίσης επειδή στην Αττική και στην Αθήνα περισσότερο από 60% των κρατήσεών μας αυτή τη στιγμή είναι από το Ίντερνετ. Οι τιμές, λοιπόν, λειτουργούν σαν χρηματιστηριακό προϊόν, δηλαδή μπορείτε να δείτε σε ένα ξενοδοχείο σε τρεις διαφορετικές συνεχόμενες μέρες διαφορετική τιμή κάθε μέρα, ανάλογα με την προσφορά και την ζήτηση. Πιστεύω λοιπόν ότι η πλειοψηφία των ξενοδόχων της Αθήνας έχει σωστά τιμολογημένο το προϊόν και εκείνο που εμείς προτρέπουμε αυτή τη στιγμή, μέσα στην κρίση, τα μέλη μας δεν είναι να κατεβάζουν τις τιμές, αλλά να φροντίζουν η τιμή που πουλάνε το δωμάτιό τους να αναταποκρίνεται στην ποιότητα αυτού που προσφέρουν.       

 - Υπάρχει αλλαγή στην πελατεία; Δηλαδή έρχονται του ίδιου επιπέδου τουρίστες;

 - Ναι, δεν μπορώ να πω ότι έχουμε χαμηλότερου ή υψηλότερου επιπέδου πελάτες. Έχουμε τους παραδοσιακούς πελάτες που έρχονται, περιμέναμε, και μάλιστα μετά τους Ολυμπιακούς είχαμε πολύ μεγάλη αύξηση πάλι στους Αμερικανούς τουρίστες, κάτι το οποίο το είχαμε χάσει τα τελευταία χρόνια. Εκεί έχουμε ένα θέμα, και δεν μας έχει βοηθήσει, ή τουλάχιστον δεν μας βοήθαγε μέχρι πρότινος, η ισοτιμία ευρώ – δολαρίου, ήμασταν πάρα πολύ ακριβοί, και όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε όλη την Ευρώπη, λόγω της υποτίμησης του δολαρίου. Αν θυμάστε πρόπερσι το καλοκαίρι είχε φτάσει στο 60 η ισοτιμία αυτή, τους τελευταίους μήνες με τη διόρθωση η οποία έχει γίνει, γινόμαστε πιο ελκυστικοί και για τους Αμερικανούς τουρίστες, και περιμένουμε, και ελπίζουμε να αρχίσουν να έρχονται πάλι, δηλαδή αύξηση της προσέλευσης Αμερικανών στην Ελλάδα.

 - Ποια χώρα έχει τη μεγαλύτερη μερίδα;

 - Στην Αττική θα σας έλεγα Αμερικανοί, Γερμανοί, Άγγλοι και Γάλλοι, και από κει και πέρα Έλληνες και Κύπριοι. Ειδικότερα τους χειμερινούς μήνες.       

 - Μάλιστα. Μιλήσαμε για τους τουρίστες, τώρα θα ήθελα να σας ρωτήσω γι’ αυτούς που εργάζονται στα ξενοδοχεία. Υπάρχουν πολλές απολύσεις;

 - Στην Αττική δεν είχαμε πολλές απολύσεις. Μπορώ να σας πω ότι δεν είχαμε σχεδόν καθόλου απολύσεις. Εκείνο που έχουμε τον τελευταίο ενάμιση χρόνο στα πλαίσια μιας πιο ορθολογικής διαχείρισης των ξενοδοχείων, προκειμένου να μπορέσουν να ανταποκριθούν στην πολύ μεγάλη μείωση στα έσοδα που σας είπα, είναι ότι δεν αντικαθίστανται όσοι αποχωρούν είτε λόγω συνταξιοδότησης, είτε λόγω λήξεως της σύμβασης ορισμένου χρόνου που είχανε. Φροντίζουν, λοιπόν, τα ξενοδοχεία να μην κάνουν άμεση αντικατάσταση, αλλά να αντικαταστήσουν  ή εποχικά άμα χρειάζεται, ή άμα προκύψει κάποια έκτακτη ανάγκη. Κύμα απολύσεων δεν είχαμε, και προσπαθούμε να κάνουμε κι εμείς ό,τι μπορούμε αυτή τη στιγμή για να μην έχουμε.   

 - Μπορείτε να κάνετε μια πρόβλεψη τι περιμένετε από τη φετινή τουριστική σεζόν;

 - Κοιτάχτε, φέτος τα πράγματα είναι δύσκολα, και μολονότι ακόμη δεν έχει χαθεί η χρονιά, πιο πολύ με ενδιαφέρει και με απασχολεί το άμεσο μέλλον τι θα γίνει. Και πιστεύω ότι έχουμε προοπτικές, ο τουρισμός στην Ελλάδα είναι η πιο βασική της βιομηχανία, είναι περίπου το 18,5% του ΑΕΠ, πρέπει όλοι να ασχοληθούμε και να επενδύσουμε πάνω σε αυτή τη δραστηριότητα. Έχουμε λοιπόν προοπτικές, αρκεί να ηρεμήσουν λίγο τα πράγματα, είναι πολύ πρόσφατη η έλευση του ΔΝΤ στην Ελλάδα. Υπάρχει αυτή τη στιγμή ένα σάστισμα στον κόσμο, μια απορία, και μια οργή πάρα πολλές φορές, η οποία, όπως είπαμε και προηγουμένως, οδηγεί και σε αυτές τις απεργιακές κινητοποιήσεις, και γενικότερα σε αυτή την κατάσταση που δεν βοηθάει τον τουρισμό μας. Πιστεύω ότι όταν λίγο ηρεμήσουν τα πράγματα και μπούμε πια σε μια διαδικασία και αρχίσουν να φαίνονται και τα αποτελέσματα των θυσιών που κάνει τώρα ο κόσμος, πιστεύω ότι έχουμε θα μέλλον, επειδή έχουμε ένα πάρα πολύ καλό προϊόν, ένα πολύ αναβαθμισμένο προϊόν, και έχουμε πολλά σημεία στα οποία μπορούμε να είμαστε πολύ ανταγωνιστικοί. Άρα, θέλω μέσα σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία να είμαι αισιόδοξος, αν όχι για φέτος, τουλάχιστον από του χρόνου και μετά. 

 - Θεωρείτε αποτελεσματική την προσπάθεια της κυβέρνησης να βελτιωθεί η εικόνα της Ελλάδος διεθνώς;

 - Κοιτάχτε, οι κυβερνήσεις μας, δυστυχώς, διαχρονικά τα τελευταία 30 χρόνια δεν έχουν επενδύσει καθόλου στον τουρισμό, και έχουνε κάνει πάρα πολλές και λανθασμένες κινήσεις στρατηγικής. Θα έχετε ακούσει πόσοι υπουργοί τουρισμού, γενικοί γραμματείς και πρόεδροι του ΕΟΤ έχουν αλλάξει τα τελευταία 30 χρόνια, ο μέσος όρος παραμονής του καθενός στη θέση του είναι περίπου 6 μήνες, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι δεν υπάρχει μια σταθερή στρατηγική που χρειάζεται αν θέλεις να αναπτύξεις τον τουρισμό. Αυτή τη στιγμή γίνεται μια προσπάθεια, αλλά στο κομμάτι της προβολής υπάρχει πολύ μεγάλο πρόβλημα, διότι από τις τελευταίες κυβερνήσεις υπάρχει ένα υπόλοιπο οφειλής προς ξένα δίκτυα που ξεπερνάει τα 100 εκατ. ευρώ, δεν έχουν γίνει ακόμη οι κανονισμοί αυτών των οφειλών, οπότε είμαστε σε πολύ δυσάρεστη θέση να μην υπάρχει κανάλι επικοινωνίας αυτή τη στιγμή της κυβέρνησής μας, και του υπουργείου τουρισμού με τα ξένα δίκτυα. Αν δεν τακτοποιηθούν αυτές οι οφειλές, του παρελθόντος, της τελευταίας πενταετίας-εξαετίας, είναι πάρα πολύ δύσκολο να περάσεις και προς τα έξω τα μηνύματα που θέλεις, και όλες τις ενέργειες προβολής που θέλεις να κάνεις.     

 - Μιλήσατε αρκετές φορές για την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουρισμού. Επειδή συζητιέται ως μια πιθανότητα η έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη, και η επιστροφή στην δραχμή, αυτή η πιθανότητα πώς θα μπορέσει να επηρεάσει τον τουρισμό στην Ελλάδα;

 - Πιστεύω ότι αυτό είναι ένα σενάριο καταστροφικό, δηλαδή πιστεύω ότι υπάρχει περιθώριο επιβίωσης της χώρας εκτός ευρωζώνης. Δηλαδή το βάζουμε σε τελείως λάθος βάση να λέμε ότι αν φύγουμε από το ευρώ και επιστρέψουμε στη δραχμή, θα είμαστε πιο ανταγωνιστικοί. Το πρόβλημα το βασικό της Ελλάδας σήμερα δεν είναι η ανταγωνιστικότητά της, αλλά το δημόσιο χρέος της. Με το να φύγεις λοιπόν, από την ευρωζώνη,  από το ευρώ, και να πας στη δραχμή, όχι μόνο δεν λύνεις το πρόβλημα του δημόσιου χρέους, αλλά το κάνεις ακόμη χειρότερο, επειδή θα αναγκαστείς να υποτιμήσεις το νόμισμά σου. Άρα, όσο ανταγωνιστικός και να γίνεις μετά, δεν υπάρχει περίπτωση να είναι τα έσοδά σου τέτοια, ώστε να μπορούν να αποπληρώνουν το χρέος αυτό, συν του ότι θα είσαι και αποκομμένος πια από τον υπόλοιπο κόσμο, διότι στην ουσία θα είσαι σαν μια επιχείρηση η οποία έχει χρεοκοπήσει, και την οποία κανείς δε θα θέλει να χρηματοδοτήσει. Άρα λοιπόν, για μένα αυτό είναι ένα καταστροφικό σενάριο, και είναι λάθος η συζήτηση να γίνεται ότι με αυτή την πιθανότητα, της εξόδου της Ελλάδος από την ευρωζώνη, μπορεί η χώρα να γίνει πιο ανταγωνιστική, και ο τουρισμός της Ελλάδος να γίνει πιο ανταγωνιστικός.        

 - Υπάρχουν απεργίες στον τουριστικό τομέα;

 - Στον τουριστικό τομέα δεν υπήρχαν ποτέ απεργίες. Αυτό επίσης νομίζω ότι είναι και μια απόδειξη ότι ο χώρος μας γενικά λειτουργεί σωστά. Βέβαια, πολλές φορές οι εργαζόμενοι και ο κάθε συνδικαλιστής διεκδικώντας πράγματα που θεωρεί ότι είναι σωστά για τον κλάδο του, διαμαρτύρεται, ή τέλως πάντων, εμφανίζει προς τα έξω προβλήματα κτλ. Πάντως, η εικόνα του χώρου μας, όχι μόνο στην Αττική, σε όλη την Ελλάδα, και η απροθυμία, αν θέλετε, των στελεχών μας και των υπαλλήλων μας να συμμετέχουν μαζικά σε αυτές τις κινητοποιήσεις, για μένα δείχνουν και μια σωστή λειτουργία του τουριστικού χώρου. 

Πηγή: grreporter.info