Galery

1

Κάθε χρόνο την 1η Μαρτίου οι Βούλγαροι στολίζονται με άσπρο-κόκκινες μαρτενίτσες – μικρά στολίδια, φτιαγμένα από στριμμένη άσπρη και κόκκινη κλωστή - για υγεία, χαρά, και με προαίσθημα για την υποχώρηση του χειμώνα και τον ερχομό της άνοιξης.

Κανείς δεν μπορεί να πει πόσο αρχαία είναι η συγκεκριμένη βουλγαρική παράδοση. Σύμφωνα με ένα παλαιό μύθο, με μαρτενίτσες στολίζονταν οι Θράκες. Αυτοί φορούσαν τα στολίδια κατά τη διάρκεια των ανοιξιάτικων μυστηρίων,  που συμβόλιζαν το τέλος του κρύου και το ξύπνημα της φύσης για καινούρια ζωή. Ο Ορφέας στόλιζε τη λύρα του με μαρτενίτσα.

Ένας πιο καινούριος μύθος λέει πως οι μαρτενίτσες σχετίζονται με την άφιξη των πρωτοβουλγάρων του Ασπαρούχ στη Βαλκανική Χερσόνησο. Οι μύθοι δεν είναι ένας ή δύο. Οι πρωτοβούλγαροι πίστευαν ότι στη φύση υπάρχει μια κακή δύναμη που ξυπνούσε την άνοιξη. Και στις λαϊκές δοξασίες η 1η Μαρτίου σηματοδοτούσε την έναρξη της άνοιξης. Στις μαρτενίτσες αποδίδονταν μαγικές δυνάμεις για την αποτροπή της  «κακίας», κυρίως από ασθένειες και κακό μάτι. Τις μαρτενίτσες τις βγάζουμε όταν δούμε τον πρώτο πελαργό και κρεμιούνται στα δένδρα. Μερικά από τα έθιμα της 1ης Μαρτίου σχετίζονται με την εκδίωξη των κακών πνευμάτων.

Οι μαρτενίτσες συναντιούνται και σε ορισμένες περιοχές της Ρουμανίας και της Μολδαβίας – όπου ζούσαν ή ζουν σήμερα συμπαγείς ομάδες Βουλγάρων, μεταδίδει το πρακτορείο ειδήσεων BGNES.  

Οι πρώτες μαρτενίτσες αποτελούνταν μόνο από στριμμένες άσπρες και κόκκινες κλωστές. Σε ορισμένες περιοχές πρόσθεταν χρυσό ή ασημένιο κέρμα, ή μπλε χάντρα, αλλά αυτά έπαιζαν ρόλο φυλακτού - για την προστασία των ανθρώπων, των ζώων και των καρποφόρων δένδρων  από  ασθένειες.

Σήμερα οι μαρτενίτσες φτιάχνονται σε διάφορες μορφές - χάντρες, φούντες, λουλούδια, βραχιόλια. Πολύ δημοφιλές είναι το ζευγάρι κούκλων «Πίζο και Πέντα».