Galery

1

Δεν είμαι πολιτικός, ούτε πολιτικός αναλυτής, επομένως οι σκέψεις μου σχετικά με το θέμα θα είναι ερασιτεχνικές. Η Ευρώπη έχει πληθυσμό 600 εκατομμυρίων κατοίκων, ενώ η Τουρκία - 80 – 90 εκατομμυρίων, πράγμα που καθιστά τη σύγκριση μεταξύ τους αδύνατη. Η Τουρκία έχει φιλοδοξίες να γίνει κύρια δύναμη του ισλαμικού κόσμου στην περιοχή, κάτι που δύσκολα όμως μπορεί να πραγματοποιηθεί, επειδή στην ίδια υπάρχει πολύ ισχυρή αντίθεση μεταξύ των προϊσλαμικών κινημάτων και της πολιτικής του κοσμικού κράτους – κληρονόμου του Κεμάλ Ατατούρκ. Ακόμη και ο Ερντογκάν δεν μπορεί να αντιμετωπίσει με επιτυχία αυτό τον εσωτερικό διχασμό της τουρκικής πολιτικής. Δεν μπορούν να γίνουν φανατικοί ισλαμιστές, ενώ στον υπόλοιπο ισλαμικό κόσμο υπάρχουν πολλά και διάφορα κινήματα και ροές, συχνά ριζοσπαστικά. Για το λόγο αυτό η Τουρκία δύσκολα μπορεί να γίνει κύρια δύναμη της συγκεκριμένης περιοχής. Από την άλλη είναι πολύ πιο μικρή και πολύ πιο αδύναμη από την Ευρώπη, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως ένα μέρος της παραπάνω προφητείας δεν έχει γίνει αλήθεια. Η Ευρώπη είναι ήδη μια περιφερειακή δύναμη σε σχέση με τις ΗΠΑ, την Κίνα, την Ιαπωνία κτλ.

Τελευταία έχουν ενισχυθεί τα σχόλια ότι στην Ευρώπη παρατηρείται έλλειψη δημοκρατίας. Οι αποφάσεις λαμβάνονται από τους ηγέτες της Γαλλίας και της Γερμανίας και στη συνέχεια απλώς ανακοινώνονται στους υπόλοιπους ηγέτες. Πώς θα σχολιάζατε τέτοιους ισχυρισμούς;

Αυτό είναι γεγονός και δεν μπορώ να έχω κάποια άποψη. Εξάλλου για χώρες, όπως παραδείγματος χάριν η Βουλγαρία, η Ρουμανία και η Ουγγαρία, όπου δεν υπάρχουν πραγματικοί πολιτικοί με πραγματικά οράματα, αυτό μάλιστα είναι καλό. Βέβαια, οι αποφάσεις τους δεν υπερασπίζουν τα συμφέροντά μας, αλλά δημιουργούν μια πολιτισμική δομή και πορεία προόδου. Δεν είμαι βέβαιος, αλλά νομίζω πως ίσως να ήταν καλύτερο εάν η συνδεδεμένη με ιδιωτικά συμφέροντα επιχειρηματική βουλγαρική κυβέρνηση δεν μπορούσε να έχει ανάμειξη σε τέτοιες αποφάσεις.

Το ενδεχόμενο η Ελλάδα να βρεθεί εκτός ευρωζώνης και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης φαίνεται αρκετά πραγματικό. Νομίζετε ότι η θέση της είναι έξω από τις ευρωπαϊκές δομές;

Προσωπικά τρέχω πολύ ισχυρά συναισθήματα για την Ελλάδα και απλώς δεν μπορώ να πιστέψω όσα συμβαίνουν. Επομένως είμαι διχασμένος. Аν πρέπει να σκεφτούμε ψυχρά ακολουθώντας μια ψυχρή οικονομική και κοινωνική λογική, αυτό που έκαναν οι Έλληνες επί χρόνια είναι πράγματι σκανδαλώδες και κατά κάποιον τρόπο αξίζει να τιμωρηθούν. Από την άλλη όμως η Ελλάδα είναι ένας εμβληματικός τόπος για την Ευρώπη. Είναι το λίκνο του πολιτισμού της, αποτελεί μέρος του σημαντικότερου πολιτισμικού κανόνα της Ευρώπης.

Από την καταστροφή της Ελλάδας δε θα γλυτώσει κανένας. Και η Βουλγαρία θα πληγεί από αυτήν. Μάλλον έχει ήδη πληγεί. Αν η Ελλάδα όντως ναυαγήσει, αν βγει από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αν κηρύξει πτώχευση και μετατραπεί σε σύμβολο της απόλυτης καταστροφής, αυτό για μας θα έχει μόνο αρνητικές επιπτώσεις, επιεδή η Ελλάδα είναι μια «πυρηνική» ευρωπαϊκή χώρα και γείτονάς μας στα Βαλκάνια.

Μπορεί να γίνει κάποια σύγκριση μεταξύ της βουλγαρικής μεταβατικής περιόδου που ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 90 του περασμένου αιώνα, και της περιόδου που σύμφωνα με κάποιους έχει ήδη αρχίσει, ενώ σύμφωνα με κάποιους άλλους αναμένεται να έρθει στην Ελλάδα;

Δεν νομίζω ότι μπορεί να γίνει κάποια σύγκριση. Δεν βλέπω στην Ελλάδα να έχει αρχίσει κάτι. Βλέπω κάποιους ανθρώπους που έχουν συνηθίσει σε απίθανα οικονομικά προνόμια, που τώρα διαμαρτύρονται για να τα διατηρήσουν. Δεν ενδιαφέρονται για τον οικονομικό ορθολογισμό, και κατά κάποιον τρόπο έχουν δίκιο, διότι το βασικό τους επιχείρημα είναι πως οι πλούσιοι έχουν την ευθύνη. „Τόσο οι πλούσιοι Έλληνες, όσο και οι πλούσιες ευρωπαϊκές και παγκόσμιες τράπεζες έχουν την ευθύνη, εμείς είμαστε απλώς θύματα”. Αυτό βέβαια, δεν είναι αλήθεια, επειδή οι καταναλωτές επίσης συμμετείχαν πολύ ενεργά στην κρίση. Εγώ δεν βλέπω σε αυτές τις εξελίξεις κανένα πολιτικό πρόγραμμα, εκτός από έναν απλό αριστερό ριζοσπαστισμό και αναρχισμό, που δεν νομίζω ότι μπορούν να οδηγήσουν σε κάτι σοβαρό. Εκεί δεν υπάρχει σχέδιο. Αν υπάρχουν κάποιες αριστερές επαναστατικές τάσεις, κατά τη γνώμη μου είναι πολύ αφελείς, ακόμη και παιδαριώδεις. Δεν περιέχουν καμία καινούργια ιδέα μέσα τους, και το κυριότερο, όπως και σε άλλα σημεία του κόσμου, η ελληνική Αριστερά δεν έχει συνειδητοποιήσει ότι η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και των κομμουνιστικών καθεστώτων στην Ανατολική Ευρώπη υπήρξε κατάρρευση της Αριστεράς. Συμπεριφέρονται σαν να μην έχει συμβεί τίποτα. Σαν να μην υπήρξαν ποτέ τα 70 χρόνια ζωής της Σοβιετικής Ένωσης και τα 45 χρόνια του σοσιαλιστικού κόσμου και του Ψυχρού πολέμου.

Ενώ η βουλγαρική, η λεγόμενη «βελούδινη» επανάσταση εξελισσόταν με δύο μορφές. Η μία ήταν συμπαθητική και δημόσια και εκεί γινόταν η αποκατάσταση των δημοκρατικών και των φιλελεύθερων αξιών. Υπό αυτή την έννοια ήταν αστική επανάσταση και συμπεριφερόταν σαν να μην είχε περάσει κρίσεις ο καπιταλισμός. Τώρα βλέπουμε πως δεν είναι ακριβώς έτσι. Κάτω από αυτήν πραγματοποιούνταν μια εγκληματική ανακατανομή του πλούτου, που εκμεταλλεύτηκε την κατάσταση και πήρε την εξουσία.