Galery

1

Από πού κατάγεται ο πρώτος Ευρωπαίος; Πότε για πρώτη φορά πάτησε το πόδι ανθρώπου στην Γηραιά Ήπειρο; Μπορεί άραγε η Βουλγαρία να αποδειχθεί η γέφυρα μέσα από την οποία ο πρώτος εκπρόσωπος του είδους Homo πέρασε από την Αφρική στην Ευρώπη;

Οι εντυπωσιακές ανακαλύψεις στο σπήλαιο «Kozarnika», κοντά στην πόλη Μπελογκρανττσίκ, της Βορειοδυτικής Βουλγαρίας, ανατρέπουν τις θεωρίες Γάλλων και Βουλγάρων αρχαιολόγων. Πριν ερευνήσουν το σπήλαιο η άποψή τους ήταν ότι ο προευρωπαίος πέρασε από την Αφρική μέσω του Γιβραλτάρ. Το αποδεικνύουν ευρήματα στην Ισπανία, ηλικίας 800.000 ετών, στην Τουρκία – 400.000 ετών, στη Γαλλία και την Κροατία. Το 1996 οι Γάλλοι ανακάλυψαν ίχνη ανθρώπινης ζωής στο σπήλαιο «Kozarnika», ηλικίας 1,6 - 1,4 εκατομμυρίων ετών.

Οι επιστήμονες δεν ξεκίνησαν τυχαία τις έρευνες στην σπηλιά, για την οποία έχει γράψει ακόμη το 1933 ο αρχαιολόγος Ραφαήλ Ποπόφ. Κατά τη γνώμη του στο σπήλαιο έζησαν άνθρωποι ακόμη στη διάρκεια της Λίθινης εποχής.

Από το 1996 κάθε καλοκαίρι δύο ομάδες επιστημόνων – μια βουλγαρική με επικεφαλής τον Δρ. Νικολάι Σιράκοφ από το Αρχαιολογικό Ινστιτούτο της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών, και μια γαλλική με επικεφαλής τον Ζαν-Λιουκ Γκουαντελί από το Ινστιτούτο Γεωλογίας και Προϊστορίας του Μπορντό – πραγματοποιούν έρευνες στο σπήλαιο. Ποιο εύρημα προκάλεσε το ενδιαφέρον για το σπήλαιο; Ένα δόντι εκπροσώπου του είδους Homo – πιθανότατα Homo erectus, και οστά ζώων με σημάδια από αιχμηρό αντικείμενο, για τα οποία δεν υπάρχουν αμφιβολίες ότι δεν έχουν φυσική προέλευση, αλλά κάποιος τα έκανε επίτηδες.

Αυτό δείχνει έναν συμβολικό τρόπο σκέψης που δεν ήταν χαρακτηριστικός για το ανθρώπινο είδος πριν από 1,6 εκατ. χρόνια. Έχει αποδειχθεί μόλις στο είδος του Homo sapiens, δηλαδή πριν από 50.000 χρόνια. Το γεγονός αυτό έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις στους επιστημονικούς κύκλους και δεν έχει βρει ακόμη την λογική του εξήγηση.

Οι δύο επιστημονικές ομάδες – η βουλγαρική και η γαλλική – μελετούν την αρχική φάση της όψιμης Παλαιολιθικής εποχής. Στο σπήλαιο υπάρχουν 18 πολιτισμικοί ορίζοντες και 16 γεωλογικά στρώματα, ενώ τη μεγαλύτερη σημασία έχουν τα κατώτερα στρώματα που δείχνουν τον πολιτισμό της όψιμης Παλαιολιθικής εποχής πριν από 37-34 χιλιετίες.

Τα ευρήματα που βρέθηκαν και τα οποία μαρτυρούν ανθρώπινη δραστηριότητα πριν από τόσα πολλά χρόνια στον τόπο αυτό αλλάζουν και την θεωρία για το δρόμο του ανθρώπου από την Αφρική προς την Ευρώπη.

Το Γιβραλτάρ απορρίπτεται πλέον ως πιθανότητα και αναδεικνύεται το Βόσπορο. Ο ποταμός Δούναβης πάλι διασχίστηκε μέσα από το φαράγγι Zelezni Vrati. Είναι η πιο φυσική διαδρομή του προϊστορικού ανθρώπου, που βρέθηκε στο σπήλαιο «Kozarnika», θεωρεί ο Γάλλος επιστήμονας Ζαν-Λιουκ Γκουαντελί.  

Οι ανασκαφές συνεχίζονται. Οι αρχαιολόγοι βρίσκουν οστά και σκελετούς ζώων που εδώ και πολύ καιρό έχουν εξαφανιστεί – λιοντάρια, πάνθηρες, άλογα, ύαινες σπηλιάς. Ανακαλύπτουν και εργαλεία και όπλα από πυρόλιθο και οστά. Κάθε σεζόν οι αρχαιολόγοι βγάζουν στην επιφάνεια 50 εκατοστά στρώματος, ενώ τους ενδιαφέρουν πάνω από 7 μέτρα. Για το λόγο αυτό οι ανασκαφές θα συνεχιστούν και φέτος το καλοκαίρι.

Η σπηλιά χρησιμοποιούνταν και ως φυτεία μανιταριών

Παλιά ντόπιοι βοσκοί χρησιμοποιούσαν τη σπηλιά ως καταφύγιο για τα κοπάδια αιγών τους, και για το λόγο αυτό άρχισαν να την λένε «Kozarnika» (στα βουλγαρικά η λέξη «αίγα» είναι «koza»). Η σπηλιά χρησιμοποιούνταν και ως φυτεία μανιταριών, ήταν και αντιπυρηνικό καταφύγιο.

Το σπήλαιο «Kozarnika» δεν είναι το μοναδικό στην καρστική περιοχή της πόλης Μπελογκρανττσίκ. Υπάρχουν άλλα 28, ένα μέρος των οποίων δεν έχουν ερευνηθεί. Εκτός από το μεγάλο και γνωστό σπήλαιο «Magoura», κοντά στο χωριό Ραμπίσα, τα υπόλοιπα δεν τα έχουν κάνει κατάλληλα για επισκέψεις. Δεν έχουν και φωτισμό, για το λόγο αυτό εκεί μπαίνει κανείς με ειδικές λάμπες. Το πιο όμορφο είναι το σπήλαιο «Veneca» (το Στεφάνι), που είναι και το πιο προσβάσιμο. Για να μπει κανείς στο σπήλαιο αυτό δεν χρειάζεται ειδικό εξοπλισμό, ούτε καν οδηγό. Έχει μήκος 220 μέτρων, και προσελκύει τους τουρίστες με τους πολύχρωμους σταλακτίτες και σταλαγμίτες του.