Galery

1

Οι ξένες επενδύσεις, στις οποίες εναποθέτονται πολλές ελπίδες για την αναζωογόνηση της οικονομίας, εξακολουθούν να μειώνονται, ενώ οι εξοφλήσεις οφειλών βουλγαρικών επιχειρήσεων προς το εξωτερικό διατηρούν το τελικό αποτέλεσμά τους αρνητικό.

Αυτά δείχνουν τα στοιχεία της Εθνικής Τράπεζας Βουλγαρίας για το ισοζύγιο πληρωμών τους πρώτους 4 μήνες του έτους, σύμφωνα με τα οποία η καθαρή διαρροή κεφαλαίων για την συγκεκριμένη περίοδο ανέρχεται σε 62.5 εκατ. ευρώ, σε σχέση με τη θετική ροή κεφαλαίων ύψους 378.9 εκατ. ευρώ ένα χρόνο νωρίτερα.

Η διαρροή κεφαλαίων φαίνεται και από τη διάθεση των βουλγαρικών επιχειρήσεων να εξάγουν τα κεφάλαιά τους στο εξωτειρκό, αφού μέσα σε έναν μόνο μήνα στην αλλοδαπή έχουν σταλεί 254 εκατ. ευρώ, ενώ από τις αρχές του έτους το συνολικό ποσό ανέρχεται σε 566 εκατ. ευρώ. Είναι κυρίως τράπεζες, οι οποίες με την έλλειψη σχεδίων προς δανειοδότηση κατευθύνουν τους ελεύθερους χρηματοοικονομικούς πόρους τους στο εξωτερικό, απ' όπου παίρνουν έσοδα από τόκους.

Οι ξένες επιχειρήσεις στη Βουλγαρία όμως επίσης έχουν κάνει ανάληψη 130 εκατ. ευρώ από καταθέσεις τον Απρίλιο, ένα μέρος από αυτές είναι μητρικές τράπεζες. Το ποσό για τους πρώτους 4 μήνες ανέρχεται σε 617 εκατ. ευρώ. Έτσι, ο χρηματοοικονομικός λογαριασμός για την περίοδο Ιανουάριος-Απρίλιος καταγράφει έλλειμμα ύψους 1.170 δισ. ευρώ, ενώ για την ίδια περίοδο πέρσι ήταν 569 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με εμπειρογνώμονες, τα στοιχεία αυτά δείχνουν το ασταθές μοντέλο, βάσει του οποίου η Βουλγαρία κατάφερνε να πετύχει την οικονομική της ανάπτυξη πριν από την κρίση. Βασισμένη κυρίως σε άνοδο της δανειοδότησης και επενδύσεις στον κλάδο των οικοδομών και των ακινήτων, σήμερα τα δάνεια εξοφλούνται, ενώ οι τράπεζες δεν έχουν άλλα σχέδια τα οποία να χρηματοδοτούν και αναγκάζονται να κρατούν στο εξωτερικό τους πόρους τους.

Σύμφωνα με τον οικονομολόγο Λιουμπομίρ Χρίστοφ, η εξέλιξη αυτή θα μπορούσε να αποφευχθεί εάν στα χρόνια πριν από την κρίση υπήρχε πολιτική σχετικά με την αύξηση της εξειδίκευσης και της παραγωγικότητας, καθώς και της προστιθέμενης αξίας της παραγωγής.

"Η Βουλγαρία την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα στάθηκε τυχερή, επειδή το “μπουμ” στη χώρα κράτησε 3 χρόνια. Αν είχε συνεχιστεί λίγο ακόμα, και εμείς θα είχαμε τα προβλήματα των βαλτικών χωρών και της Ιρλανδίας. Με κανένα τρόπο δεν αποτρέψαμε την “υπερθέρμανση” της οικονομίας το 2008", σχολίασε ο εμπειρογνώμονας.

Το έλλειμμα στον χρηματοοικονομικό λογαριασμό όμως έρχεται μαζί με σημαντική βελτίωση του ισοζυγίου των τρεχουσών συναλλαγών.

Πριν από την κρίση το ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών κατέγραφε μεγάλα ελλείμματα λόγω των εισαγωγών οι οποίες ξεπερνούσαν κατά πολύ τις εξαγωγές.

Τώρα όμως ο χρηματοοικονομικός λογαριασμός καταγράφει έλλειμμα, ενώ σε συνδυασμό με το βελτιωμένο ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών δείχνουν ότι στη Βουλγαρία η κατανάλωση και οι επενδύσεις βρίσκονται σε στασιμότητα.

"Η κυβέρνηση επιδείνωσε το επενδυτικό κλίμα, οι επενδύσεις όμως δεν αυξάνονται σε παγκόσμια κλίμακα, και η Βουλγαρία επηρεάζεται από την παγκόσμια αυτή συγκυρία, ενώ στη χώρα η ύφεση δε θα τελειώσει εάν δεν αρχίσουν να αυξάνονται οι επενδύσεις.

Η χώρα όμως είναι μικρή και σε περίοδο μιας παγκόσμιας ύφεσης ένα θετικό σημάδι μπορεί να προσελκύσει αρκετούς επενδυτές. Τέτοια σημάδια μπορεί να είναι η ένταξη στο ERM2, στη ζώνη του Σένγκεν και άλλα, τα οποία εξαρτώνται από την πολιτική της κυβέρνησης", σχολίασε ο Γκεόργκι Στόεφ, οικονομολόγος από την εταιρεία ερευνών "Industry Watch".

Για τους πρώτους 4 μήνες του έτους το πλεόνασμα του ισοζυγίου των τρεχουσών συναλλαγών ανέρχεται σε 214.9 εκατ. ευρώ, ενώ πριν από ένα χρόνο την ίδια περίοδο υπήρχε έλλειμμα ύψους 726.1 εκατ. ευρώ. Η θετική αυτή αλλαγή είναι η βασική αιτία το συνολικό ισοζύγιο πληρωμών για τους πρώτους 4 μήνες να καταγράφει έλλειμμα ύψους 923.1 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 1.079 δισ. ευρώ πριν από έναν χρόνο.

Για τη βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυτή τη φορά συνέβαλε κυρίως ο κλάδος των υπηρεσιών. Οι επιχειρήσεις του κλάδου έλαβαν από το εξωτερικό 335.5 εκατ. ευρώ μόνο τον Απρίλιο, ενώ για τους πρώτους 4 μήνες οι εισπράξεις είναι της τάξης του 1.21 δισ. ευρώ (20% αύξηση σε ετήσια βάση).

Οι βουλγαρικές επιχειρήσεις επίσης πλήρωσαν περισσότερα για υπηρεσίες ξένων εταιρειών - 246.8 εκατ. ευρώ για τον Απρίλιο και 980.1 εκατ. ευρώ για τους πρώτους 4 μήνες, το ισοζύγιο των υπηρεσιών όμως παραμένει θετικό όσο σε μηνιαία βάση, τόσο και αθροιστικά.

Τον Απρίλιο όμως το εξωτερικό εμπόριο κατέγραψε και πάλι έλλειμμα, αφού το ύψος των εισαγωγών υπερβαίνει εκείνο των εξαγωγών κατά 177.1 εκατ. ευρώ, ενώ για τους πρώτους 4 μήνες του έτους - κατά 124 εκατ. ευρώ.

Παρ' όλο που η κυβέρνηση ανήγγειλε τις αποκρατικοποιήσεις προτεραιότητά της, εδώ και δύο χρόνια δεν υπάρχουν τέτοιες συναλλαγές. Αυτό φαίνεται και από την ανάλυση για τις άμεσες ξένες επενδύσεις, όπου στην στήλη "αποκρατικοποιήσεις" γράφει “μηδέν”.