Galery

1

Τα πρωτόκολλα και οι αποφάσεις του Πολιτικού Γραφείου του Βουλγαρικού Κομμουνιστικού Κόμματος (ΒΚΡ) έχουν ήδη ψηφιοποιηθεί και η πρόσβασή τους στο Διαδίκτυο είναι ελεύθερη.

Η Κρατική Υπηρεσία Αρχείων παρουσίασε επισήμως την ιστοσελίδα  www.archives.bg/politburo/, στην οποία μπορεί να δει κανείς τα έγγραφα από την 45χρονη διακυβέρνηση του Βουλγαρικού Κομμουνιστικού Κόμματος (από το 1944 μέχρι το 1989). Προς το παρόν όμως η ιστοσελίδα παρουσιάζει συχνά προβλήματα λόγω του υπερφορτωμένου δικτύου.

"Για τους νεότερους χρήστες που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν μετά το 1989 σίγουρα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι το Πολιτικό Γραφείο του ΒΚΡ στην πραγματικότητα ασχολούνταν με τα πάντα στο κράτος – από την αναδιάρθρωση του στρατού, μέσα από την κατασκευή  πυρηνικών σταθμών, μέχρι ... την τιμή των καλσόν", υπενθυμίζουν από την Υπηρεσία Αρχείων. Και προσθέτουν: "Μάλλον δεν συνειδητοποιούμε πόσες πλευρές της σημερινής μας καθημερινότητας εξαρτώνται από αποφάσεις που ελήφθησαν πριν από 20 και περισσότερα χρόνια. Αρκεί να υπενθυμίσουμε τα θέματα για το εξωτερικό χρέος της χώρας, για τους πράκτορες της Κρατικής Ασφάλειας, για τα «πρώτα εκατομμύρια» πολλών από τα σημερινά «πρόσωπα των ειδήσεων»".

Μέσα από τα έγγραφα μπορεί να παρακολουθήσει κανείς σημαντικές πολιτικές εξελίξεις και γεγονότα, όπως τη λεγόμενη «διαδικασία αναγέννησης», κατά την οποία με βίαιο τρόπο άλλαξαν τα τουρκικά ονόματα των Βουλγάρων πολιτών τουρκικής καταγωγής και τα αντικατέστησαν με βουλγαρικά. Επίσης και η «περεστρόικα» (ανασυγκρότηση), καθώς και πολλά άλλα καθημερινά θέματα που απασχολούσαν τους ηγέτες του Κομμουνιστικού Κόμματος – η εξασφάλιση κατοικιών και εξοχικών σπιτιών, οι τιμές των γυναικείων καλσόν κτλ., επεσήμανε κατά την παρουσίαση ο διευθυντής της Υπηρεσίας Αρχείων Μαρτίν Ιβανόφ. Μπορεί να δει κανείς και τις αποφάσεις για την χορήγηση δανείων ύψους πάνω από ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων σε όπλα για το Ιράκ και τη Λιβύη.

Στην ιστοσελίδα "Πρωτόκολλα και αποφάσεις του Πολιτικού Γραφείου του ΒΚΡ (1944-1989)" έχουν δημοσιευθεί συνολικά 2459 πρωτόκολλα και αποφάσεις, εκ των οποίων 897 απόρρητα.  Όταν ολοκληρωθεί το έργο θα υπάρχει πρόσβαση σε συνολικά 200 000 σελίδες και περίπου 400 φωτογραφίες. Τα έγγραφα έχουν ταξινομηθεί ανάλογα με το βαθμό απορρήτου και το έτος έκδοσης, και παρουσιάζουν μια πλήρη εικόνα της λειτουργίας του Πολιτικού Γραφείου. Κατά την προετοιμασία της ιστοσελίδας διαπιστώθηκε ότι λείπουν έγγραφα για την περίοδο 1948-1965, στη συνέχεια όμως εντοπίστηκαν από τους υπαλλήλους της Υπηρεσίας Αρχείων.

Μέσα σε 45 χρόνια από την πολιτική ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος πέρασαν μόλις 55 άτομα, ενώ στην ιστοσελίδα παρουσιάζονται και τα βιογραφικά τους. Ανάμεσά τους ήταν οι Γκεόργκι Ντιμιτρόφ, Τράιτσο Κόστοφ, Βασίλ Κολάροφ, Βάλκο Τσερβένκοφ, Γκεόργκι Τσανκόφ, Αντόν Γιούγκοφ, Μπορίς Βέλτσεφ, Τσόλα Ντραγκόιτσεβα, Πέντσο Κουμπαντίνσκι, Αλεξάνδαρ Λίλοφ κ. ά.

Από τα έγγραφα για τις δίκες του Τράιτσο Κόστοφ γίνεται σαφές ότι το Πολιτικό Γραφείο του ΒΚΡ λειτουργούσε και ως δικαστής-ανακριτής και εισαγγελέας και αποφάσιζε ποιος θα καταδικαστεί.

Όπως αναμενόταν δημοσιεύονται στοιχεία και για το ρόλο του Κομμουνιστικού Κόμματος μετά το 1989, όταν στη Βουλγαρία έπεσε το κομμουνιστικό καθεστώς.

"Κατά την έκδοση του Διατάγματος 56 ο Τόντορ Ζόβκοβ είπε ότι «πρέπει να διορίσουμε δικούς μας, υπεύθυνους συντρόφους, οι οποίοι να σταθούν στην ηγεσία αυτών των νεοσυσταθεισών εταιρειών». Και αυτό αποτελεί μια εισαγωγή, μια μετάβαση προς την περίοδο μετά το 1989. Σε τελευταία ανάλυση η εταιρεία "Multigroup" ιδρύθηκε ακριβώς σύμφωνα με το Διάταγμα αυτό, καθώς και η Πρώτη Ιδιωτική Τράπεζα (First Private Bank)", υπενθύμισε ο Μαρτίν Ιβανόφ.