Galery

2

1

Πώς η οικονομική κρίση επηρεάζει τις ελληνικές επενδύσεις στη Βουλγαρία; Υπάρχουν βουλγαρικές επενδύσεις στην Ελλάδα; Πώς μπορεί να βελτιωθεί το επιχειρηματικό κλίμα μεταξύ των δύο γειτονικών χωρών και ποιες είναι οι πιθανότητες οι Έλληνες να παραμείνουν στην ευρωζώνη; Πάνω στα θέματα αυτά μιλάμε με τον Μίνκο Γερτζίκοφ, διευθύνοντα σύμβουλο του Ελληνικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου στη Βουλγαρία. Το Συμβούλιο υπάρχει εδώ και πέντε χρόνια και ενώνει περίπου 200 ελληνικές επιχειρήσεις που έχουν επενδύσει στη Βουλγαρία.

Μια συνέντευξη της Μαρία Σ. Τοπάλοβα.

Κύριε Γκερτζίκοφ, πώς η κρίση επηρεάζει τις ελληνικές επενδύσεις στη Βουλγαρία;

Μέχρι το τέλος του 2011 οι ελληνικές επενδύσεις στη Βουλγαρία ήταν ύψους 2,8 δισ. ευρώ, γεγονός που καθιστά την Ελλάδα τον τρίτο μεγαλύτερο επενδυτή μετά από την Αυστρία και την Ολλανδία. Για πρώτη φορά όμως τα τελευταία χρόνια επαναλαμβάνεται η αρνητική αυτή τάση – και το 2011, και το 2012 ο όγκος και των εισπράξεων και των αναλήψεων από τις ελληνικές επενδύσεις είναι αρνητικός. Δηλαδή έρχονται λιγότερα χρήματα από αυτά που φεύγουν. Και αυτή είναι μια καινούργια τάση. Τα περισσότερα χρήματα που έχουν αναληφθεί είναι από την Interliz, την εταιρεία λίζινγκ της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος και από την Cosmo-Bulgaria, την εταιρεία Cosmote. Για την Interliz το ποσό ανέρχεται σε 145 εκατομμύρια ευρώ, ενώ για την Cosmo-Bulgaria – σε 64 εκατομμύρια ευρώ. Το 2009 ο όγκος των ελληνικών επενδύσεων αποτελούσε το 8,9% του συνολικού όγκου των επενδύσεων, ενώ τώρα είναι 7,7%. Δηλαδή βλέπουμε ότι μέσα σε δύο χρόνια ο όγκος των ελληνικών επενδύσεων αρχίζει και μειώνεται. Δεν μιλάμε για αποχώρηση, αλλά για επιστροφή χρημάτων προς τις μητρικές εταιρείες. Μέχρι στιγμής η τάση ήταν οι μητρικές εταιρείες στην Ελλάδα να επενδύουν στη Βουλγαρία και κάθε χρόνο αυξανόταν ο όγκος των επενδύσεων.

Αναμένετε αποχώρηση ελληνικών επιχειρήσεων από τη Βουλγαρία;

Αυτό που παρατηρείται είναι ότι εξακολουθούν να είναι δραστήριες και να αυξάνουν, έστω και κατά λίγο, τις επενδύσεις τους όσες εταιρείες αναπτύσσουν παραγωγική δραστηριότητα στη Βουλγαρία. Η ηλεκτρική ενέργεια, το φυσικό αέριο και το εργατικό δυναμικό στη Βουλγαρία είναι πιο φθηνά, απ’ ότι στην Ελλάδα. Η φορολογική νομοθεσία είναι πιο ευνοϊκή. Για το λόγο αυτό ένα μεγάλο μέρος των ελληνικών εταιρειών εκτιμούν ότι τους συμφέρει να παράγουν τα προϊόντα τους στη Βουλγαρία, αν θέλουν να είναι ανταγωνιστικά όσο για την περιοχή των Βαλκανίων, τόσο και για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εννοώ πως στη Βουλγαρία έχουμε επιχειρήσεις που έχουν ηγετικό ρόλο σε ολόκληρους κλάδους. Για παράδειγμα τέτοιο ρόλο στην βιομηχανία γυαλιού παίζει η «Γιούλα Γκλας», η οποία έχει στην κατοχή της τα εργοστάσια στη Σόφια, το Πλόβντιβ και το Νόβι Παζάρ. Πάνω από το 75% της παραγωγής αυτών των τριών εργοστασίων εξάγεται. Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για την «Stomana Pernik», η οποία είναι ιδοκτησία του Ομίλου «Βιοχάλκο» και επίσης εξάγει πάνω από το 70% της παραγωγής της. Το ίδιο ισχύει και για την Chipita, η οποία δραστηριοποιείται στον κλάδο της βιομηχανίας τροφίμων, συνέχεια διευρύνει την παραγωγή της και εξάγει τα προϊόντα της. Πολύ επιτυχής επένδυση είναι και τα εργοστάσια τσιμέντου ΤΙΤΑΝ, στα οποία ανήκουν τα εργοστάσια στο Πλέβεν και Ζλάτνα Πάνεγκα.

Στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή πραγματοποιείται αναδιάρθρωση του τραπεζικού κλάδου. Έχει ήδη ξεκινήσει η διαδικασία πώλησης της Εμπορικής Τράπεζας. Αμέσως μετά θα ξεκινήσει η διαδικασία πώλησης και της Γενικής Τράπεζας. Είναι και οι δύο τράπεζες που εκπροσωπούνται στη Βουλγαρία. Πώς για παράδειγμα η αλλαγή του ιδιοκτήτη τους θα επηρεάσει την βουλγαρική αγορά;

Στη βουλγαρική αγορά έχουμε πέντε ελληνικές τράπεζες οι οποίες με τα 18 δισεκατομμύρια λέβα (περίπου 9 δισεκατομμύρια ευρώ) τους που έχουν στη Βουλγαρία αποτελούν το 23% του ενεργητικού ολόκληρου του βουλγαρικού τραπεζικού συστήματος. Το γεγονός, για παράδειγμα, ότι η Εμπορική αποτελεί ιδιοκτησία μιας από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές τράπεζες Credit Agricole, είναι καλό για τη βουλγαρική αγορά. Κατ’ αρχήν στη Βουλγαρία οι ελληνικές τράπεζες είναι σταθερές, είναι από τις πιο δραστήριες, δεν έχουν προβλήματα με την εξυπηρέτηση των πελατών. Η ελληνική οικονομική κρίση δεν επηρεάζει αρνητικά τις ελληνικές τράπεζες στη Βουλγαρία. Λειτουργούν σύμφωνα με τις απαιτήσεις της βουλγαρικής νομοθεσίας η οποία είναι πολύ αυστηρή. Στη διάρκεια της μεγάλης κρίσης στη Βουλγαρία το 1996 κλείσαμε 16 τράπεζες και από τότε ο έλεγχος είναι πολυ αυστηρός. Πιο αυστηρός απ’ ότι στην Ευρώπη και την Ελλάδα.

Τελευταία ένας μεγάλος αριθμός μικρών ελληνικών εταιρειών κάνουν την εγγραφή τους στη Βουλγαρία, προκειμένου να αποφύγουν τους υψηλούς φόρους. Το γεγονός αυτό επηρεάζει τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στη Βουλγαρία; Είναι ωφέλιμο για τη χώρα;