Galery

1

Επίκαιρο, πολυσύνθετο και λεπτό, το θέμα για τις υιοθεσίες ήρθε και πάλι στο φως της δημοσιότητας στην Ελλάδα. Η ιστοσελίδα protagon.gr δημοσίευσε το άρθρο της διευθύντριας και αρχισυντάκτριας του GRReporter Μαρία Σ. Τοπάλοβα.

Ο όρος «παράνομες υιοθεσίες» δεν μου αρέσει και θα σας εξηγήσω γιατί.

Γνώρισα τη Λυδία και τον Δημήτρη πριν από 13 χρόνια, όταν ήρθα να εργαστώ στην Αθήνα. Κι εκείνοι ήταν ξένοι σαν εμένα, δούλευαν σε πολυεθνική εταιρεία, είχαν καλό διαμέρισμα στα βόρεια προάστια, σκύλο, τα πάντα, εκτός από… παιδί. Δοκίμασαν διάφορες μεθόδους, έκαναν κάμποσες εξωσωματικές αλλά χωρίς επιτυχία. Τότε αποφάσισαν να δράσουν. Και εκείνοι, όπως κι εγώ, είναι από χώρα των Βαλκανίων. Είχαν τις κατάλληλες «γνωριμίες» και στην πατρίδα τους, και εντός των «κύκλων» στην Ελλάδα. Τους έφεραν ένα μωρό δυο ημερών μέσα σε καλαθάκι, στο σπίτι τους στην Αθήνα. Το δήλωσαν στις υπηρεσίες της χώρας τους, μετά εγκατέλειψαν την Ελλάδα και τις καλοπληρωμένες δουλειές τους και εγκαταστάθηκαν σε χώρα της Δυτικής Ευρώπης. Η Λυδία και ο Δημήτρης είναι απόφοιτοι βρετανικών Πανεπιστημίων και ήξεραν πολύ καλά πού μπλέκουν. Το έκαναν επειδή αυτή ήταν η μοναδική τους ευκαιρία να χαρούν ένα παιδικό χαμόγελο μέσα στο σπίτι τους. Εκατοντάδες ελληνικές οικογένειες κάνουν το ίδιο.

Από το 2006, όταν στην Ελλάδα αποκαλύφθηκε για πρώτη φορά η ύπαρξη δικτύου παράνομων υιοθεσιών βρεφών, κυρίως παιδιών Βουλγάρων Ρομά, γράφτηκαν πολλά άρθρα, γυρίστηκαν πολλά ντοκιμαντέρ, εκδόθηκαν πολλές δικαστικές αποφάσεις. Το φαινόμενο όμως ανθεί, καθώς ούτε η κοινωνία, ούτε οι δικαστικές και οι αστυνομικές αρχές δεν έχουν τη δύναμη να κοιτάξουν το πρόβλημα «στα μάτια». Και εννοώ το εξής:

Από τη μια πλευρά, στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές οικογένειες που δεν μπορούν να κάνουν παιδιά και επιθυμούν να υιοθετήσουν, αλλά στη χώρα δεν υπάρχουν διαθέσιμα προς υιοθεσία βρέφη. Από την άλλη πλευρά, στη γειτονική Βουλγαρία ζουν 325.000 Ρομά που συχνά αποκτούν 10 – 12 παιδιά. Οι γονείς τους είναι πολύ πρόθυμοι να «στερηθούν» 1-2 από αυτά με την επίσημη δικαιολογία ότι με τα χρήματα που θα πάρουν, θα θρέψουν τα υπόλοιπα παιδιά τους. Άρα, έχουμε τη ζήτηση, έχουμε και την προσφορά. Ο μόνος που λείπει για να επιτευχθεί η συμφωνία είναι ο μεσάζων.

Και καθώς το θέμα αυτό είναι απαγορευτικό για τις κρατικές υπηρεσίες, δηλαδή η υιοθεσία «με συνοπτικές διαδικασίες» είναι μόνο καταδικάσιμη, στις δυο πλευρές των συνόρων υπάρχουν γιατροί και δικηγόροι με επιχειρηματικό πνεύμα που καλύπτουν το κενό. 

Ο Γιάννης είναι συνάδελφος, δημοσιογράφος. Πριν κάποια χρόνια εκείνος και η σύζυγός του επίσης υιοθέτησαν «με συνοπτικές διαδικασίες» παιδάκι από τη Βουλγαρία. Ο δρόμος που έπρεπε να διανύσει μέχρι την οριστικοποίηση της «συμφωνίας» ήταν πολύ επίπονος γι’ αυτόν. «Κάθε άρθρο σχετικά με την εξάρθρωση κάποιου δικτύου διακίνησης βρεφών απλά αυξάνει την τιμή των μεσαζόντων, δεν εξαλείφει το φαινόμενο», υποστηρίζει. Από την Όπερα της πεντάρας του Μπρεχτ γνωρίζουμε πως η εκμετάλλευση της μιζέριας είναι πολύ επικερδής. Αυτήν τη στιγμή η τιμή ανά βρέφος δεν πέφτει κάτω από 20.000 ευρώ.

Ίσως να έφτασε η ώρα να νομιμοποιήσουμε την υιοθεσία «με συνοπτικές διαδικασίες». Σε τελική ανάλυση δεν είναι κάτι τόσο κακό. Είναι καλή για τα παιδιά γιατί πηγαίνουν σε οικογένειες που τα αγαπούν και τα φροντίζουν. Είναι καλή και για τους θετούς γονείς που εκπληρώνουν το όνειρό τους να έχουν δικό τους παιδί. Και οι βιολογικοί γονείς είναι επίσης ικανοποιημένοι γιατί καταφέρνουν να εξαργυρώσουν το μοναδικό - κάποιες φορές - «εμπόρευμα» που διαθέτουν. Το θέμα είναι να μην υπάρχει εξαναγκασμός, θύματα διακίνησης και εκμετάλλευση της δυστυχίας. Και αυτό είναι κάτι που μόνο το κράτος είναι σε θέση να εγγυηθεί.

Λίγο μετά την εμφάνιση της είδησης για τη μικρή Μαρία και του κύματος αποκαλύψεων που ακολούθησε για παιδιά, εξετάσεις DNA και πιστοποίηση βιολογικών ή όχι γονέων, έλαβα τηλεφώνημα από τη Λυδία. «Πλέον δεν αισθάνομαι καμία ασφάλεια πουθενά», μου είπε. Το ίδιο διάστημα μίλησα και με τον Γιάννη για κάποια δουλειά. «Φοβάμαι ότι αν το θέμα για τις υιοθεσίες λάβει μεγάλες διαστάσεις, θα φτάσουν σε μας και θα μας πάρουν το παιδί μας», μου εκμυστηρεύτηκε.

Η ευθύνη για το «κύμα αποκαλύψεων» βαρύνει και μας, τους δημοσιογράφους, που δεν πρέπει να φερόμαστε σαν ελέφαντας μέσα σε κατάστημα υαλικών.

*Τα ονόματα είναι προϊόν φαντασίας, αλλά οι ιστορίες είναι πραγματικές.