Galery

1

Ποια είναι η στάση σας απέναντι στις προτάσεις των Γκι Φερχόβσταντ, Μάσιμο Ντ’ Αλέμα και άλλων πολιτικών, οι Ευρωπαίοι πολίτες να ψηφίσουν απευθείας τα κόμματα που εκπροσωπούνται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να εκλέγεται από την μεγαλύτερη κοινοβουλευτική ομάδα, για να μπορούν οι πολίτες να συμμετέχουν στην εκλογή αυτή; Ο Φερχόβσταντμάλιστα πρότεινε να πληρώνουμε τους φόρους απευθείας προς την Ευρώπη, προκειμένου να ενισχυθεί η σχέση μεταξύ των πολιτών και των ευρωπαϊκών θεσμών; Πώς βλέπετε τις προτάσεις αυτές;

Μου είναι δύσκολο να τις αναλύσω όλες μαζί. Όταν αρχίσατε να τις απαριθμείτε, για την πρώτη είπα με το νου μου «ναι», για τη δεύτερη – «όχι» κτλ. Η αλήθεια όμως είναι ότι ο διάβολος πάντα κρύβεται στις λεπτομέρειες. Η πλέον μακρά πολιτική εμπειρία μου με έχει μάθει ότι πολύ συχνά υπάρχουν καλές προθέσεις οι οποίες όμως δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν.

Η αλήθεια είναι ότι πρέπει να εντοπισθούν οι συνδετικοί κρίκοι. Η ευημερούσα Ευρώπη περνάει από μερικά βασικά πολιτικά σημεία που θα επηρεάσουν τη νοοτροπία των λαών. Για παράδειγμα, η αφορμή αυτού του συνεδρίου ήταν ο ενδεχόμενος διαχωρισμός μεταξύ Βορρά και Νότου. Εγώ είμαι πολίτης ενός κράτους που ήταν αντικείμενο ενός άλλου διαχωρισμού – μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Πάντα υπάρχουν παρόμοιες φωνές. Και στην ουσία εδώ είναι η στρατηγική να βρεθούν οι τρόποι με τους οποίους να αντιμετωπιστούν οι φόβοι των ανθρώπων. Η ιδέα ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να εκλέγεται από τη μεγαλύτερη κοινοβουλευτική ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι πάλι θέμα ορισμένων ποσοστώσεων. Αν θέλουμε πράγματι η Ευρώπη να λειτουργήσει ως ένας ενιαίος μηχανισμός, πρέπει να βρεθούν εκείνοι οι συνδετικοί κρίκοι οι οποίοι θα δώσουν τη δυνατότητα στους ανθρώπους, ανεξάρτητα από το αν είναι Γερμανοί, Έλληνες η Βούλγαροι, να αισθάνονται με τον ίδιο τρόπο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δηλαδή οι άνθρωποι να μην διαιρούνται τόσο σε έθνη, αν και θα διατηρήσουμε την εθνική μας ταυτότητα, αλλά σε επιτυχόντες και αποτυχόντες, σε ικανούς και ανίκανους, σε ευαισθητοποιημένους και όχι. Με τον τρόπο αυτό θα δοθεί η δυνατότητα στους ενεργούς πολίτες να γίνουν η κινητήρια δύναμη της Ένωσης. Συνειδητοποιώ ότι στη ζωή οι άνθρωποι δεν είναι το ίδιο έξυπνοι, το ίδιο φιλόδοξοι, το ίδιο δραστήριοι. Για το λόγο αυτό υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι εκλέγονται να τραβήξουν αυτό που οι άλλοι δεν μπορούν. Αυτό ομως δεν τους κάνει ανώτερη τάξη από όσους δεν διαθέτουν τα σχετικά προσόντα.

Θεωρώ ότι η συζήτηση στην ΕΕ, εκτός από πολιτική, οικονομική, είναι και ηθική, μια συζήτηση για τις αξίες, για την ανεκτικότητα και την ικανότητα να αναζητούνται κοινές λύσεις. Μια συζήτηση η οποία ανεξάρτητα από το ότι είναι στη βάση της ίδρυσης της ΕΕ, κάπως πέρασε σε δεύτερη μοίρα τα τελευταία χρόνια, επειδή όλοι ασχολούνταν με την οικονομική και την πολιτική κρίση, με την διεύρυνση της ΕΕ κτλ. Και κάπως πέρασε σε δεύτερη μοίρα η ανάγκη για ηθική και αξίες. Ακόμη και οι λέξεις αυτές σε ορισμένο βαθμό έχασαν το περιεχόμενό τους και μετατράπηκαν σε κλισέ. Σε τελευταία ανάλυση όμως αυτή είναι η βάση από την οποία ξεκίνησαν όλα. Είναι αυτό που στην ουσία σε κάνει να αντιδράς με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, ανεξάρτητα από το αν είσαι πολιτικός, οικονομολόγος, στον δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα. Και όταν οι αόρατες αυτές έννοιες έρθουν κοντά η μία στην άλλη, τότε ξαφνικά θα δούμε ότι υπάρχουν λύσεις για όλα. Και το αντίθετο – η δημιουργία ποσοστώσεων, μικρότερων, μεγαλύτερων, πρωτύτερων κτλ. χωρών στην ΕΕ, καθολικών και ορθόδοξων, όλα αυτά είναι διαχωρισμοί. Θα το πω για άλλη μια φορά – έρχομαι από μια χώρα, στην οποία το κομμουνιστικό καθεστώς βασιζόταν σε μια σειρά διαχωρισμών: ανάμεσα στους κατοίκους των πόλεων και των χωριών, της πρωτεύουσας και της επαρχίας, κτλ. Ένα διαιρεμένο έθνος όμως, ή μια διαιρεμένη ΕΕ μπορεί να γίνει αντικείμενο επιθέσεων εκ μέρους εθνικιστών και λαϊκιστών. Και όλο εκείνο το μεγάλο όραμα για το οποίο δούλεψαν ολόκληρες γενιές Ευρωπαίων, θα πάει χαμένο.

Θα συγκρίνατε την κρίση που περνούν αυτή τη στιγμή η Ελλάδα, η Ισπανία, η Πορτογαλία με τις κρίσεις στη Βουλγαρία το 1990 και το 1996; Ποιες είναι οι ομοιότητες και ποιες οι διαφορές;

Θα χρειαστούμε πολύ καιρό, για να συνειδητοποιήσουμε τις διαφορές και τις ομοιότητες, η ερώτησή σας όμως με προκαλεί να πω κάτι που κατά κάποιον τρόπο με εξόργισε κατά το συνέδριο – η ρητή παρουσίαση της Βουλγαρίας ως φτωχώτερης χώρας από την Ελλάδα.

Καταλαβαίνω απόλυτα τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο λαός στον οποίο ανήκω, και τον γωνρίζω πολύ καλά και ως πολιτικός, και ως πολίτης. Ταυτόχρονα όμως να μην λαμβάνουμε υπόψη όσα η Βουλγαρία πέτυχε τα τελευταία χρόνια όσον αφορά την μακροοικονομική σταθερότητα – την σταθερότητα των οικονομικών, το προστατευμένο δημοσιονομικό και τραπεζικό σύστημα, σημαίνει εμείς οι ίδιοι να μην σεβόμαστε τον εαυτό μας. Και υπό την έννοια αυτή θεωρώ ότι με μια καλή διακυβέρνηση είναι ζήτημα χρόνου η Βουλγαρία να σταθεροποιηθεί και πράγματι να βελτιωθεί το βιοτικό επίπεδο των πολιτών της, διότι η βάση είναι σταθερή.