Galery

1

Το GRReporter λαμβάνει μέρος στην πρωτοβουλία του Βουλγαρικού Πρακτορείου Ειδήσεων και της Ένωσης των Βουλγαρικών ΜΜΕ του κόσμου προς υποστήριξη της υποψηφιότητας της Σόφιας για τον τίτλο πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2019, δημοσιεύοντας μια σειρά άρθρων που παρουσιάζουν το σύμπλεγμα Άγιον Όρος της Σόφιας και τα μοναστήρια που το απαρτίζουν.

Το Άγιον Όρον της Σόφιας αποτελεί ένα μεσαιωνικό σύμπλεγμα από 14 μοναστήρια, σκήτες, ασκητήρια και παρεκκλήσια, που αναπτύχθηκε στα περίγυρα της Σόφιας και τα γύρω βουνά την εποχή του Δεύτερου Βουλγαρικού Βασιλείου (1185-1417).

Ένα από τα μοναστήρια του συμπλέγματος είναι το μοναστήρι Eleshnishki manastir της Θεοτόκου, το οποίο γιόρτασε στις 15 Αυγούστου την ημέρα του με Θεία λειτουργία και κουρμπάνι.

Η λειτουργία τελέστηκε το πρωί από τον πάτηρ Γκάντσο ο οποίος το μεσημέρι αγίασε το κουρμπάνι και τις πίτες. Σύμφωνα με την παράδοση δεκάδες κάτοικοι και επισκέπτες του χωριού μαζεύονται στον ιερό αυτό τόπο για να τιμήσουν την προστάτιδα της μονής.

Η Κοίμηση της Θεοτόκου είναι μια από τις 12 μεγαλύτερες χριστιανικές γιορτές και για τους Ορθοδόξους και για τους Καθολικούς. Σύμφωνα με την Αγία Γραφή, είναι η ημέρα κατά την οποία η μητέρα του Θεού σε ηλικία 64 ετών άφησε την επίγεια ζωή και πήγε κοντά στο γιο της. Ο θάνατός της ήταν τόσο ελαφρύς και ήσυχος που έμοιαζε σαν να κοιμήθηκε. Από εδώ προήλθε και η λέξη Κοίμηση της Θεοτόκου.

Μετά την Θεία λειτουργία στην εκκλησία αγιάζονται οι τελετουργικές πίτες που μετά οι γυναίκες μοιράζουν για τους νεκρούς και για την υγεία των ζωντανών.

Όλοι οι οικισμοί που έχουν ναούς αφιερωμένους στην Κοίμηση της Θεοτόκου γιορτάζουν την ημέρα αυτή. Μοιράζεται και το παραδοσιακό κουρμπάνι (σούπα από κρέας) για υγεία, ευημερία και ευπορία. Παραδοσιακά φαγητά στο γιορταστικό τραπέζι είναι η τελετουργική πίτα με διακόσμηση, το κοτόπουλο, το βραστό σιτάρι, το καλαμπόκι και η κολοκύθα. Οπωσδήποτε τρώνε καρπούζι και σταφύλι.

Οι πιστοί κάνουν δωρεές στην εκκλησία – χρήματα, κεριά, πετσέτες, τραπεζομάντηλα, υφαντά.

Την ημέρα αυτή γιορτάζουν όλες οι γυναίκες που έχουν το ευλογημένο όνομα Μαρία.

Το θρησκευτικό και πνευματικό κέντρο της Σόφιας – το μοναστήρι Eleshnishki manastir της Θεοτόκου

Το μοναστήρι Eleshnishki manastir της Θεοτόκου βρίσκεται στους πρόποδες της κορυφής Μουργκάς του βουνού Στάρα πλανινά, κοντά στον ποταμό Γιακοβίστιτσα. Η αρχαιότερη αναφορά για το μοναστήρι είναι από το 1499. Βρέθηκε πάνω σε μια μαρμάρινη πλάκα με διακόσμηση και επιγραφή που ήταν τοποθετημένη στην επίστρωση του ναού. Βασικός εμπνευστής και εκτελεστής της κατασκευής του θεωρείται ο εικονογράφος Ποιμήν ο Ζωγραφίτης από τη Σόφια.

Το μοναστήρι Eleshnishki manastir υπήρξε τον 16^ο και τον 17^ο αιώνα πολυσύχναστο πνευματικό κέντρο της περιοχής.

Εκεί βρέθηκαν πολύτιμα χειρόγραφα του 16^ου και του 17^ου αιώνα που σήμερα φυλάσσονται στο Εθνικό Εκκλησιαστικό Ιστορικό και Αρχαιολογικό Μουσείο της Ιεράς Συνόδου.

Σήμερα το μοναστήρι λειτοργεί, αλλά δεν υπάρχει αδελφότητα μοναχών.

Το σύμπλεγμα αποτελείται από μια εκκλησία, κατοικίες και αγροτικά κτίσματα.

Η εκκλησία που χρονολογείται τον 16^ο αιώνα έχει ανακαινιστεί και εκεί μπορεί να δει κανείς μια ενδιαφέρουσα ζωγραφική. Ο ναός της μονής έχει αποκατασταθεί δύο φορές, ενώ τον 17^ο αιώνα έχει επεκταθεί με νάρθηκα και στοά.

Το χρώμα των τοιχογραφιών του 16^ου αιώνα είναι αρκετά πιο σκούρο από εκείνων του 17^ου αιώνα. Από την ζωγραφική αυτή έχουν διατηρηθεί σκηνές από τον Ακάθιστο της Θεοτόκου και τις Οικουμενικές Συνόδους στο νάρθηκα, καθώς και η σκηνή της Δευτέρας Παρουσίας. Έχουν διατηρηθεί επίσης τοιχογραφίες στον ανατολικό, τον δυτικό και τον νότιο τοίχο, καθώς και ένα μέρος του τρούλου. Είναι οι συνθέσεις «Η Κοίμηση της Θεοτόκου», «Η Γέννηση της Θεοτόκου», «Ο Χριστός με τις Γυναίκες Μυροφόρες», καθώς και πολλοί Άγιοι – ο Άγιος Ιωάννης ο Ελεήμων, ο Άγιος Νικόλαος, οι Άγιοι Κοσμάς και Νταμιάν, ο Άγιος Συμεών ο Στυλίτης, ο Άγιος Ζωσιμάς, η Οσία Μαρία η Αιγυπτία.

Χαρακτηριστικό για τις συνθέσεις είναι οι σωστές αναλογίες, οι παστέλ αποχρώσεις και η ελαφριά σχηματοποίηση. Τα πρόσωπα έχουν μια πνευματικότητα που δείχνει σχέση με κάποια μνημεία της βουλγαρικής μεσαιωνικής τέχνης.

Δείγμα της αργότερης ζωγραφικής (1863 - 1864) είναι η εντυπωσιακή σκηνή της Δευτέρας Παρουσίας στο νάρθηκα. Στην αψίδα έχει ζωγραφιστεί η σύνθεση «Η Θεοτόκος η Πλατυτέρα των Ουρανών», με τους πατέρες λειτουργούς.  Έξω στην στοά έχουν ζωγραφιστεί οι συνθέσεις «Η Βάπτιση του Χριστού» με τον Άγιο Γεώργιο, τον Άγιο Δημήτριο και την Αγία Τριάδα της Καινής Διαθήκης.

Το εικονοστάσιο της εκκλησίας επίσης είναι πολύ ενδιαφέρον με τις εικόνες της Θεοτόκου, του Ιησού Χριστού και του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, που χρονολογούνται στις αρχές του 19^ου αιώνα.

Ο τόπος χρησιμοποιούνταν ως καταφύγιο από τον μεγάλο Βούλγαρο επαναστάτη Βασίλ Λέβσκι  (τον Ιεορδιάκονο Ιγνάτιο).

Τοποθεσία: το μοναστήρι Eleshnishki manastir βρίσκεται στην κοιλάδα του ποταμού Γιακοβίστιτσα,  στους πρόποδες της κορυφής Μουργκάς στο δυτικό τμήμα του βουνού Στάρα πλανινά, και σε απόσταση περίπου 25 χιλιομέτρων ανατολικά της Σόφιας. Μέχρι το μοναστήρι μπορεί να φτάσει κανείς εύκολα, αφού υπάρχει ασφαλτόστρωτος δρόμος.