Το GRReporter λαμβάνει μέρος στην πρωτοβουλία του Βουλγαρικού Πρακτορείου Ειδήσεων και της Ένωσης των Βουλγαρικών ΜΜΕ του κόσμου προς υποστήριξη της υποψηφιότητας της Σόφιας για τον τίτλο πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2019, δημοσιεύοντας μια σειρά άρθρων που παρουσιάζουν το σύμπλεγμα Άγιον Όρος της Σόφιας και τα μοναστήρια που το απαρτίζουν.
Το Άγιον Όρον της Σόφιας αποτελεί ένα μεσαιωνικό σύμπλεγμα από 14 μοναστήρια, σκήτες, ασκητήρια και παρεκκλήσια, που αναπτύχθηκε στα περίγυρα της Σόφιας και τα γύρω βουνά την εποχή του Δεύτερου Βουλγαρικού Βασιλείου (1185-1417).
Ένα από τα μοναστήρια του συμπλέγματος είναι το μοναστήρι Kurilovski manastir του Αγίου Ιωάννη της Ρίλας.
Τώρα ξεκινάει η αποκατάσταση των τοιχογραφιών του μοναστηριού, η οποία είναι πολύ σημαντική επειδή την εκκλησία που είναι και μνημείο του πολιτισμού, έχει ζωγραφίσει ένας από τους καλύτερους ζωγράφους της εποχής – ο Ποιμήν ο Ζωγραφίτης. Αυτό δήλωσε ο ηγούμενος της μονής ο ιερομόναχος Νεκτάριος.
Ο ηγούμενος είπε ότι αυτή τη στιγμή έχουν μαζευτεί χρήματα για να ξεκινήσει η αποκατάσταση των πολύτιμων εικόνων, αλλά δεν είναι γνωστό πόσα χρήματα θα χρειαστούν για να ολοκληρωθεί το έργο. Για το λόγο αυτό η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει και χρόνια, πρόσθεσε.
Η ποιότητα των τοιχογραφιών της εκκλησίας στο μοναστήρι Kurilovski manastir δείχνει τον εξαιρετικό επαγγελματισμό του ζωγράφου. Από το πρώτο στρώμα ζωγραφικής – του 16ου αιώνα, έχουν διατηρηθεί μερικές εικόνες αγίων και ορισμένες σκηνές. Έχει διατηρηθεί η σκηνή «Η Κοίμηση της Θεοτόκου», τοποθετημένη στην παραδοσιακή της θέση – πάνω από την πόρτα του δυτικού τοίχου του ναού. Η καλλιτεχνική αξία των τοιχογραφιών που δημιούργησε ο Ποιμήν ο Ζωγραφίτης, φαίνεται καλύτερα στην σκηνή «Η σφαγή των νηπίων της Βιθλεέμ». Ο Ποιμήν αγνόησε τις παραδοσιακές απαιτήσεις αναπαράστασης της εποχής και δημιούργησε ένα πρωτότυπο έργο ακολουθώντας τα προσωπικά του συναισθήματα, σχολιάζουν οι ειδικοί.
Εκεί όπου ο ποταμός Ίσκαρ συναντάει το βουνό Στάρα πλανινά
Το μοναστήρι Kurilovski manastir βρίσκεται εκεί όπου ο ποταμός Ίσκαρ συναντάει το βουνό Στάρα πλανινά.
Είναι αφιερωμένο στον Άγιο Ιωάννη της Ρίλας, και σήμερα ο ναός φυλάσσει ένα μικρό κομμάτι από τον Σταυρό του Κυρίου, καθώς και κομμάτια από τα λείψανα του Αγίου Ιωάννη της Ρίλας και της Αγίας Μαρίνας.
Οι υποθέσεις για την ίδρυσή του σχετίζονται με την ύπαρξη στην περιοχή ενός παλιού κάστρου - «Μπελιγκράντ» και μοναστηριού ακόμη την περίοδο του Πρώτου Βουλγαρικού Βασιλείου /681-1018/ που καταστράφηκαν κατά την οθωμανική εισβολή. Στα τέλη του 16ου αιώνα, όταν στην περιοχή της Σόφιας εισέρχεται η ισχυρή επιρροή του Αγίου Όρους, εμφανίζονται και οι καινούργιες μικρές εκκλησίες κατάλληλες για την διατήρηση της πνευματικής ζωής σε συνθήκες τουρκικού ζυγού.
Τέτοια είναι και η εκκλησία στο χωριό Κουρίλο, απ’ όπου πήρε και το όνομά του το μοναστήρι.
Σύμφωνα με την επιγραφή, η εκκλησία χτίστηκε το 1593 με δωρεές κατοίκων των χωριών Ντομπροσλάβτσι, Κουμάριτσα και Τρέμπιτς. Λίγο αργότερα, το 1596 ο ναός εικονογραφήθηκε. Πιθανώς η ίδρυση του καινούργιου μοναστηριού οργανώθηκε και συνδέεται με τον διάσημο Βούλγαρο ζωγράφο της εποχής Ποιμήν τον Ζωγραφίτη.
Δεύτερο στρώμα ζωγραφικής
Η ομορφιά του πρώτου στρώματος ζωγραφικής βρίσκεται σε έντονη αντίθεση με το δεύτερο στρώμα του 1816, για το οποίο ειδοποιεί μια κτητορική επιγραφή όπου αναφέρεται και το όνομα του ηγούμενου εκείνης της εποχής – Βικέντιος.
Οι ειδικοί τονίζουν την αδεξιότητα του ζωγράφου του δεύτερου στρώματος και την έλλειψη υψηλής καλλιτεχνικής ποιότητας. Για το λόγο αυτό, με την προβλεπόμενη αποκατάσταση θα γίνει μια προσπάθεια να αφαιρεθεί το δεύτερο στρώμα ζωγραφικής και να αποκατασταθεί η ομορφιά των πολύτιμων αρχικών τοιχογραφιών.
Επέκταση
Το 1830 χτίστηκε ο νάρθηκας της εκκλησίας. Εκεί βρίσκονται οι τοιχογραφίες του Θωμά Βισάνοφ, ενώ οι σκηνές θυμίζουν εκείνες της Μονής της Ρίλας. Εμφανίζεται και η εικόνα του Βούλγαρου Αγίου Ιωάννη της Ρίλας. Χαρακτηριστικό γνώρισμα της εκκλησίας είναι και η εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου της Τριχερούσας, η οποία μονάχα στο μοναστήρι Kurilovski manastir έχει τοποθετηθεί στο τέμπλο.
Τοποθεσία: το μοναστήρι Kurilovski manastir βρίσκεται στις όχθες του ποταμού Ίσκαρ, σε απόσταση ενός χιλιομέτρου βορειοανατολικά της συνοικίας Κουρίλο της πόλης Νόβι Ίσκαρ, και απέχει μόλις 12 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα Σόφια. Μέχρι το μοναστήρι μπορεί να φτάσει κανείς μέσα από την πόλη Νόβι Ίσκαρ, και από την Περιφερειακή οδό της Σόφιας.