Galery

1

Πολίνα Σπαρτιάνοβα

Μερικοί τους θεωρούν βανδάλους, άλλοι καινοτόμους, στην πραγματικότητα όμως εξαρτάται κυρίως από την οπτική γωνία. Είναι μια μικρή ομάδα νέων που ονομάζουν τον εαυτό τους „Destructive Creation” (Καταστροφική Δημιουργία) και το λογότυπό τους είναι „Να το είχες κάνει εσύ”.

Η δημιουργική τους παρέμβαση στον αστικό χώρο της πρωτεύουσας Σόφια πάντα προκαλεί ευρεία κοινωνική αντίδραση επειδή συνήθως τα έργα τους είναι προκλητικά και πρωτοφανή. Οι Destructive Creation όχι μόνο βελτιώνουν το αστικό περιβάλλον μέσα από τις καινοτόμες ιδέες τους, αλλά και συχνά χρησιμοποιούν τα μνημεία και τα αγάλματα της πρωτεύουσας ως καμβά για την πολιτική τους τέχνη.

Η ομάδα των νέων δημιουργών έγινε ευρέως γνωστή το 2011, όταν ένα μέρος του μνημείου „Ο Σοβιετικός στρατός-απελευθερωτής του βουλγαρικού λαού” στη Σόφια μεταμορφώθηκε σε διάφορα δημοφιλή αμερικανικά σύμβολα με τον τίτλο „Ακολουθώντας τους καιρούς”. Με την δραστηριότητα αυτή οι Destructive Creation κατάφεραν να μπουν στα παγκόσμια ΜΜΕ και να προκαλέσουν τη συζήτηση στη βουλγαρική κοινωνία για το αν το εν λόγω μνημείο πρέπει να απομακρυνθεί ή όχι. Στη συνέχεια οι καλλιτέχνες του δρόμου στη Σόφια ακολούθησαν το παράδειγμα της ομάδας πολιτικής τέχνης και το μνημείο άλλαξε όψη άλλες δύο φορές – την πρώτη με μια «ροζ συγνώμη» για την εισβολή βουλγαρικών στρατευμάτων στην Τσεχοσλοβακία το 1968, και νωρίτερα φέτος όταν βάφτηκε στα χρώματα της Ουκρανίας προς υποστήριξη των διαδηλωτών της Μαϊντάν.

Ταυτόχρονα οι επιδέξιοι νέοι της Destructive Creation βελτιώνουν τις συνθήκες του αστικού περιβάλλοντος, όμως το κάνουν τη νύχτα επειδή δεν βρίσκουν νόημα στη μάχη με την γραφειοκρατία. Φτιάχνουν παγκάκια, κιόσκια, βιβλιοθήκες για τα πάρκα, συνεργεία επισκευής ποδηλάτων και πολλά άλλα χρήσιμα πράγματα για τους κατοίκους της πόλης και τη νύχτα τα τοποθετούν στους κατάλληλους χώρους. Η ταυτότητα των δημιουργών της Destructive Creation αποτελεί ακόμη μυστικό για την κοινωνία, διότι δεν αποκαλύπτουν τα πρόσωπά τους μπροστά στις κάμερες. Λένε ότι προτιμούν να γίνουν διάσημοι με αυτά που κάνουν και όχι με τα πρόσωπά τους, για να κριθούν οι πράξεις τους και όχι οι ίδιοι. Στο μικρό και απλό συνεργείο της Destructive creation χρησιμοποιούνται φθηνά πρόχειρα υλικά που οι καλλιτέχνες τα αγοράζουν με δικά τους χρήματα, χωρίς να ζητούν οικονομική υποστήριξη από την κοινωνία για την οποία δημιουργούν ένα πιο όμορφο αστικό περιβάλλον. Πρόσφατα η ιδέα της ομάδας για τον καλλωπισμό πολυσύχναστων αλλά παραμελημένων αστικών περιοχών στη Σόφια κέρδισε τον διαγωνισμό «Προκάλεσε τη Σόφια» και θα έχει τη δυνατότητα να παρουσιάσει την βουλγαρική πρωτεύουσα στο διεθνή διαγωνισμό του Ιδρύματος Bloomberg - "Mayor’s challenge".

Αν και τα μέλη της Destructive Creation επιθυμούν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους, δεν μένουν απαθή για τα προβλήματα της κοινωνίας στη Βουλγαρία. Πέρσι ενώ η έκθεση με πίνακες φοιτητών έκανε τον γύρο της Βουλγαρίας υπό την αιγίδα του τότε υπουργού Εσωτερικών Τσβετάν Τσβετάνοφ, προκειμένου να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες σχετικά με το πρόβλημα της παράνομης διακίνησης ανθρώπων, οι Destructive Creation προχώρησαν σε μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση του προβλήματος. Οι δημιουργοί παρουσίασαν μερικά από τα αγάλματα γυναικών και παιδιών στα παρκα της Σόφιας τυλιγμένα ως εύθραυστα αντικείμενα, έτοιμα προς αποστολή, πάνω στα οποία είχε τοποθετηθεί από ένα βουλγαρικό και ένα ολλανδικό γραμματόσημο.

Με τον τρόπο αυτό οι Destructive Creation έδωσαν έμφαση σε έναν από τους πιο συνηθισμένους συνειρμούς της Δυτικής Ευρώπης για την Βουλγαρία – την παράνομη διακίνηση Βουλγάρων πολιτών (κυρίως γυναικών και παιδιών) από συμπατριώτες τους.

Στη διάρκεια των διαδηλώσεων διαμαρτυρίας το περασμένο καλοκαίρι εναντίον της κυβέρνησης του Πλάμεν Ορεσάρσκι οι Destructive Creation εξέφρασαν την κοινωνική τους αγανάκτηση μετατρέποντας σε κλόουν ένα από τα λιοντάρια έξω από το Δικαστικό Μέγαρο στη Σόφια, ενώ από κάτω έγραψαν „20 χρόνια τσίρκο”. Γνωρίζοντας πολύ καλά ότι το λιοντάρι είναι το σύμβολο της Βουλγαρίας η ομάδα δημιουργών επέκρινε έντονα τα όσα συμβαίνουν στα ανώτατα επίπεδα διακυβέρνησης του κράτους και ανέθεσε την ευθύνη για την αυθαιρεσία των πολιτικών στο δικαστικό σύστημα. Σύμφωνα με τους νέους, „η διακυβέρνηση του κράτους τα τελευταία 20 χρόνια είναι σκέτο τσίρκο στο οποίο οι κυβερνώντες είναι κλόουν”.

Ακόμη και σήμερα τα παιδιά της Destructive Creation παραμένουν μυστήριο για την κοινωνία. Απαντώντας στην ερώτηση τι ετοιμάζουν αυτή την περίοδο, δήλωσαν ότι όλα τα μελλοντικά σχέδιά τους είναι μυστικά και δεν τα αποκαλύπτουν πριν γίνουν πραγματικότητα. Πιθανότατα εδώ βρίσκεται το μυστικό της επιτυχίας αυτών των δημιουργικών κοινωνικών ακτιβιστών, διότι η δράση τους πάντα καταφέρνει να εκπλήξει ευχάριστα (ή δυσάρεστα) τους κατοίκους της Σόφιας και να προσθέσει λίγη πολυμορφία στην καθημερινότητά τους.