Φωτογραφία: dnevnik.bg, οι ηγέτες των βασικών πολιτικών δυνάμεων στη Βουλγαρία
Σας παρουσιάζουμε την άποψη της κοινωνιολόγου Μποριάνα Ντιμιτρόβα, από την εταιρεία δημοσκοπήσεων AlphaResearch, για τις ευρωεκλογές και τις τάσεις που υπάρχουν στη βουλγαρική κοινωνία. Aναδημοσιεύουμε το άρθρο της από την εφημερίδα Dnevnik.
Κάθε εκλογές έχουν στόχο – να αναδείξουν δήμαρχο, πρόεδρο, βουλευτές, ευρωβουλευτές...
Ο στόχος είναι σημαντικός. Πιο σημαντικό από αυτόν είναι μόνο το στοίχημα – εκείνο το πράγμα για το οποίο αξίζει να πάει ο ψηφοφόρος στις κάλπες και να ψηφίσει. Όποιος έχει ισχυρότερο στοίχημα, αυτός θα κερδίσει. Αυτός θα καθορίσει και το μέλλον.
Ποιο είναι λοιπόν το στοίχημα, ή για τι πράγμα αξίζει να πάμε στις κάλπες στις 25 Μαΐου;
Για να επιλέξουμε την Ευρώπη της αριστεράς ή της δεξιάς; – είναι το επιχείρημα που αναφέρεται πιο συχνά, τουλάχιστον επισήμως, από τον ηγέτη του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος Σεργκέι Στανίσεφ. Κατά τη γνώμη του μόνο "μια αριστερή Ευρώπη" μπορεί να είναι "μια επιτυχής Ευρώπη". Στη Βουλγαρία όπου η αριστερά και η δεξιά δεν έχουν πολύ σαφή όρια, η άποψή του αυτή βρίσκει μικρή υποστήριξη. Και το μακρινό Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, άσχετα αν είναι αριστερό ή δεξιό, δεν αποτελεί αρκετό κίνητρο, για να οδηγήσει τους ψηφοφόρους στις κάλπες.
Για να υποστηρίξουμε την κυβέρνηση του Πλάμεν Ορεσάρσκι ή το αντίθετο, να δείξουμε ότι η διακυβέρνηση αυτή έχει εξαντλήσει την εμπιστοσύνη μας και πρέπει να φύγει; – το εθνικό στοίχημα στις εκλογές αυτές προφανώς είναι ισχυρότερο από το ευρωπαϊκό. Ακριβώς η διατήρηση της εξουσίας και η επίδειξη υπεροχής στις περσινές διαδηλώσεις διαμαρτυρίας είναι ένα από τα ισχυρότερα κίνητρα για τους υποστηρικτές της κυβέρνησης.
Παρά τις προσδοκίες της αντιπολίτευσης, ότι το εθνικό στοίχημα θα ενεργοποιήσει και τους δικούς της υποστηρικτές, τέτοια τάση σχεδόν δεν παρατηρείται. Ένα μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων και των δεξιών και των κεντροδεξιών κομμάτων που δεν συμπαθούν ούτε την κυβέρνηση, ούτε τον κυβερνώντα συνασπισμό, δεν είναι καθόλου πεπεισμένοι ότι αξίζει να ψηφίσουν. Να αντικαταστήσουν τους νυν λαϊκιστές με άλλους, δεν τους φαίνεται πολύ ελκυστικό.
Και αυτό βέβαια, θέτει το ερώτημα αν υπάρχει στις επικείμενες εκλογές πραγματικό στοίχημα για τους δεξιούς ψηφοφόφορους που είναι προσανατολισμένοι προς την Ευρώπη.
Αν κοιτάξουμε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή δήλωση αυτές τις μέρες – από την πρόσφατη συνάντηση Όλαντ-Μέρκελ, περνώντας από την Πολωνία, και μέχρι τις Βαλτικές χώρες – ένας φόβος και ένα μήνυμα κυριαρχούν κατηγορηματικά: "Η κρίση στην Ουκρανία θέτει σε κίνδυνο το μέλλον της Ευρώπης, για το λόγο αυτό οι επιεκείμενες ευρωεκλογές είναι οι πιο κρίσιμες μετά από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου." Μόνο στη Βουλγαρία κανείς δε θέτει και δεν συζητάει το πρόβλημα αυτό. Για την αριστερά είναι κατανοητό, δεν την συμφέρει.
Η προευρωπαϊκή δεξιά όμως είτε δεν αντιλαμβάνεται τον κίνδυνο από την βαθμιαία αλλαγή στη στάση της κοινής γνώμης και από την μελλοντική αλλαγή του προσανατολισμού της Βουλγαρίας, είτε παραμένει ακόμη στην ληθαργική Ευρώπη της εποχής πριν από την προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσία.
Και η κατάσταση στη χώρα είναι περισσότερο από επικίνδυνη. Στα τέλη Απριλίου στις αρχές της καμπάνιας για το Ευρωπαϊκό Κοικοβούλιο, ενώ κυριαρχούσαν τα προευρωπαϊκά κόμματα και έλλειπε οποιαδήποτε διαφήμιση της ιδέας για την Ευρασιατική Ένωση που θα λειτουργήσει στις 29 Μαΐου, μια εθνική δημοσκόπηση της Alpha Research (23-26 Απριλίου) κατέγραψε τις εξής τάσεις στην κοινή γνώμη. Στην ερώτηση: "Αν σήμερα διεξαγόταν δημοψήφισμα και έπρεπε να διαλέξετε για την ένταξη της Βουλγαρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή στην Ευρασιατική Ένωση (γύρω από την Ρωσία), πώς θα ψηφίζατε;" οι απαντήσεις ήταν οι εξής:
- Ένταξη της Βουλγαρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση – 40%
- Ένταξη της Βουλγαρίας στην Ευρασιατική Ένωση – 22%
- Δεν ξέρω/Δεν απαντώ – 28%
Η αισιόδοξη ερμηνεία αυτών των στοιχείων είναι ότι παρά το αναπάντεχα υψηλό ποσοστό των ερωτηθέντων που είναι έτοιμοι να στείλουν τη χώρα στην Ευρασιατική Ένωση, η Βουλγαρία διατηρεί την προευρωπαϊκή της πλειοψηφία.
Πιο απαισιόδοξη γίνεται η εικόνα, αν κοιτάξουμε τα αποτελέσματα σχετικά με τις κομματικές συμπάθειες:
"Αν σήμερα διεξαγόταν δημοψήφισμα και έπρεπε να διαλέξετε για την ένταξη της Βουλγαρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή στην Ευρασιατική Ένωση (γύρω από την Ρωσία), πώς θα ψηφίζατε;"