Στο κατώφλι του 2014 η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη-μέλη της αντιμετωπίζουν πολλές και διάφορες προκλήσεις. Αφ’ ενός είναι η ευρωπαϊκή κρίση, αφ’ ετέρου το κύμα προσφύγων από την Μέση Ανατολή και τη Βόρειο Αφρική, και όχι σε τελευταία θέση οι εκλογές για το καινούργιο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι φόβοι ότι λόγω της κρίσης και της αυξημένης μετανάστευσης προς την Ευρώπη θα ενισχυθούν οι πολιτικές ακρότητες σε αυτήν είναι πλέον αρκετά μεγάλοι. Ταυτόχρονα αναμένεται μειωμένη προσέλευση στις κάλπες εκ μέρους των Ευρωπαίων πολιτών οι οποίοι αισθάνονται ότι η ΕΕ δεν μπορεί ή δεν θέλει να λύσει τα πραγματικά προβλήματα.
Για την κατάσταση στην Ευρώπη και τη Βουλγαρία το GRReporter μίλησε με τον Βεσελίν Ζέλεφ, δημοσιογράφο και ανταποκριτή στις Βρυξέλλες εδώ και πολλά χρόνια.
Η βουλγαρική κυβέρνηση έχει σαφείς εξαρτήσεις από ορισμένες εταιρικές, οικονομικές, ακόμη και μαφιόζικες ομάδες. Οι Βρυξέλλες το βλέπουν; Και αν ναι, σκοπεύουν να λάβουν κάποια μέτρα;
Η Βουλγαρία, όπως και η Ρουμανία, βρίσκεται υπό ευρωπαϊκή επιτήρηση όσον αφορά την δικαιοσύνη και τα εσωτερικά θέματα. Βασικοί λόγοι για την επιτήρηση αυτή είναι το οργανωμένο έγκλημα και η διαφθορά. Τον Ιανούαριο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να δημοσιεύσει την τακτική έκθεση με τα αποτελέσματα της επιτήρησης. Κατά τη γνώμη μου τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα από τα πρώτα επτά χρόνια επιτήρησης είναι ελάχιστα. Η διοίκηση στις Βρυξέλλες δίνει αναφορά στις υπόλοιπες χώρες-μέλη ότι κάνει κάτι ώστε η Βουλγαρία και η Ρουμανία να καλύψουν τα κενά στην προενταξιακή προετοιμασία τους. Οι αρχές των δύο κρατών προσποιούνται ότι καταβάλλουν κάποιες προσπάθειες στην ίδια κατεύθυνση και χρησιμοποιούν την ευρωπαϊκή επιτήρηση μόνο για βραχυπρόθεσμους και εσωτερικούς σκοπούς – για παράδειγμα για να δείξουν τους αντιπάλους τους ως αντικείμενο κριτικής ή δυσπιστίας των Βρυξελλών.
Αυτό λειτουργεί εντελώς εναντίον των συμφερόντων της Βουλγαρίας, επειδή δικαιώνει παλιά κράτη-μέλη που είναι κατά της διεύρυνσης της ΕΕ και της ζώνης του Σένγκεν. Μέχρι στιγμής δεν έχω δει καμιά από τις κυβερνήσεις που είχαν αναλάβει την εξουσία στα επτά χρόνια ένταξης της Βουλγαρίας στην ΕΕ να δουλεύει στην πράξη για να σταματήσει ο μηχανισμός αυτός. Μου φαίνεται ότι τους βολεύει. Φαντάζονται πως τους επιτρέπει να χρησιμοποιούν τις Βρυξέλλες εναντίον των αντιπάλων τους. Για να είμαστε ειλικρινείς, σε αρκετές περιτπώσεις, όπως για παράδειγμα με τους σκανδαλώδεις διορισμούς της Βενέτα Μαρκόβσκα και του Ντελιάν Πέεβσκι, ο μηχανισμός αυτός έπαιξε το ρόλο του «χειρόφρενου». Δεν μπορώ να φανταστώ μέχρι πού θα έφταναν οι νυν κυβερνώντες αν δεν υπήρχε. Γενικά όμως ο μηχανισμός αυτός δεν μπορεί να γιατρέψει τις χρόνιες αρρώστιες που υπάρχουν στη βουλγαρική κοινωνία, τις οποίες αναφέρετε στο ερώτημά σας.
Είναι αλήθεια ότι ο λεγόμενος μηχανισμός συνεργασίας και ελέγχου δεν περιορίζει την Κομισιόν στα μέτρα που θα πρότεινε στα κράτη-μέλη όσον αφορά την Βουλγαρία και τη Ρουμανία. Το πιο οδυνηρό από αυτά είναι η διακοπή της χρηματοδότησης από τα ευρωπαϊκά κονδύλια. Δεν αποκλείω το ενδεχόμενο να εφαρμοστεί και πάλι. Ας περιμένουμε την έκθεση όμως.
Θα ήθελα να πω κάτι γενικότερο – τα τελευταία πέντε χρόνια, και είναι κατανοητό, η Ευρώπη ασχολούνταν εξολοκλήρου με την κρίση στην ευρωζώνη. Ήταν μια υπαρξιακή κρίση. Στη σκιά της παρέμειναν οι εξελίξεις σε χώρες που έγιναν πρόσφατα μέλη της ΕΕ όπως η Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Σλοβακία, η Ουγγαρία κ. ά. Στις χώρες αυτές υπάρχουν σοβαρά προβλήματα με τη λειτουργία της δημοκρατίας, με την τήρηση βασικών αρχών της ΕΕ όπως για παράδειγμα η ελευθερία του λόγου και της έκφρασης, τα ανθρώπινα δικαιώματα, το κράτος δικαίου κτλ. Οι χώρες αυτές δεν εκπληρούν, και μάλιστα σε πολύ μεγάλο βαθμό, αυτά που η ΕΕ απαιτεί από τις υποψήφιες χώρες. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί αντέδρασαν σε τέτοια φαινόμενα στη Ρουμανία και την Ουγγαρία. Σχετικά με τη Βουλγαρία όμως η ανία και η αμέλεια είναι πλήρεις. Μερικές φορές μου φαίνεται ότι η Ευρώπη προχωρώντας κοιμάται και δεν αντιλαμβάνεται την γέννηση της επόμενης κρίσης της. Αυτό που ήταν η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Κύπρος από οικονομική άποψη, το ίδιο είναι οι καινούργιες χώρες-μέλη από πολιτική άποψη – βρίσκονται σε κατάσταση πτώχευσης.
Γιατί μετά από τις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας που συνεχίζονται εδώ και πάνω από έξι μήνες, η πολιτική τάξη στη Βουλγαρία δε φαίνεται να ανησυχεί ιδιαίτερα;
Νομίζω ότι δεν μπορούμε να κάνουμε μια τέτοια ανακεφαλαίωση για όλη την πολιτική τάξη. Είναι κρίμα γι’ αυτούς τους εκπροσώπους της που δεν βλέπουν, ή τουλάχιστον κάνουν ότι δε βλέπουν το όλο και μεγαλύτερο χάσμα που ανοίγει μεταξύ αυτών και της κοινωνίας. Το 48% των ψηφοφόρων στη Βουλγαρία δεν ψήφισαν στις τελευταίες κοινοβουλευτικές εκλογές. Πρόκειται για πάνω από 3 εκατομμύρια ψηφοφόροι, οι οποίοι δεν βλέπουν τον «δικό» τους άνθρωπο στην λεγόμενη πολιτική τάξη. Είναι ένας αρκετά σαφής δείκτης για την αντιπροσωπευτικότητα και για την ποιότητα της βουλγαρικής δημοκρατίας. Έχει γίνει πλέον κλισέ το να επαναλαμβάνουμε ότι είναι επιφανειακή, διότι πράγματι είναι τέτοια.
Φωτογραφία: Βασίλ Γκαρνίζοφ
RSS
Facebook
Twitter
YouTube
