To GRReporter θα λάβει μέρος στην πρωτοβουλία του Βουλγαρικού Πρακτορείου Ειδήσεων και της Ένωσης των Βουλγαρικών ΜΜΕ του κόσμου προς υποστήριξη της υποψηφιότητας της Σόφιας για τον τίτλο πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2019, δημοσιεύοντας μια σειρά άρθρων που παρουσιάζουν το σύμπλεγμα Άγιον Όρος της Σόφιας και τα μοναστήρια που το απαρτίζουν.
Το Άγιον Όρον της Σόφιας αποτελεί ένα μεσαιωνικό σύμπλεγμα από 14 μοναστήρια, σκήτες, ασκητήρια και παρεκκλήσια, που αναπτύχθηκε στα περίγυρα της Σόφιας και τα γύρω βουνά την εποχή του Δεύτερου Βουλγαρικού Βασιλείου (1185-1417).
Ένα από τα πιο επιβλητικά μοναστήρια του συμπλέγματος είναι το μοναστήρι Dragalevski manastir της Παναγίας της Βίτοσα.
Το μοναστήρι ιδρύθηκε το 1345, και σχετίζεται με τον τσάρο Ιβάν Αλεξάντερ και τον γιό του Ιβάν Σισμάν. Οι δύο τους έδωσαν στο μοναστήρι πλούσια δώρα και ακίνητα και έτσι ο τόπος έλαβε διακριτικό χαρακτήρα. Εκεί ξεκίνησε και έντονη πνευματική ζωή. Ίσως ακριβώς αυτό το γεγονός το βοήθησε κατά την οθωμανική εισβολή τον 14ο αιώνα, η οποία κατέστρεψε τους περισσότερους χριστιανικούς ναούς του Αγίου Όρους της Σόφιας. Το μοναστήρι Dragalevski manastir μόνο λεηλατήθηκε, δεν καταστράφηκε ολοσχερώς όμως. Αποκαταστάθηκε μόλις το δεύτερο μισό του 15ου αιώνα, όταν ο βογιάρος της Σόφιας Ραντοσλάβ Μάβαρ συνέβαλε για την αναστήλωση και τη εικονογράφηση της εκκλησίας.
Η "Βασίλισσα" του μοναστηριού – η εκκλησία της Παναγίας της Βίτοσα έχει διακοσμηθεί με θαυμάσιες τοιχογραφίες. Εκαιρετικής αξίας είναι τα πορτραίτα του κτήτορα Ραντοσλάβ Μάβαρ και της γυναίκας του Βίντα (στο βόρειο τοίχο). Όλος ο θρούλος, ο ανατολικός, ο βόρειος και ο νότιος τοίχος του νάρθηκα καταλαμβάνονται από τη μεγάλη σύνθεση «Η Δευτέρα Παρουσία».
Περίεργα και σπάνια στοιχεία που διακρίνουν την σύνθεση του μοναστηριού είναι τα ζώδια πάνω στο «ειλητάριο» του ουρανού και η προσωποποίηση των ανέμων.
Αργότερα, τον 17ο αιώνα δημιουργήθηκαν οι τοιχογραφίες στον εξωτερικό βόρειο τοίχο της εκκλησίας που περιλαμβάνουν τις εικόνες σημαντικών μοναχών της ορθόδοξης Ανατολής, ανάμεσα στους οποίους ο Άγιος Ιωάννης της Ρίλας και η Αγία Παρασκευή του Τύρνοβου. Την σημερινή της μορφή η εκκλησία πήρε με την προσθήκη ενός καινούργιου ναού το 1932. Σήμερα οι δύο εκκλησίες αποτελούν ένα σύνολο και είναι μνημείο του πολιτισμού με εθνική σημασία. Τα υπόλοιπα κτήρια στο σύμπλεγμα του μοναστηριού είναι καινούργια, καλά διατηρημένα, παραδοσιακά, και γεμάτα μοναχική ζωή.
Το μοναστήρι Dragalevski manastir υπήρξε σημαντικό πνευματικό κέντρο της περιοχής της Σόφιας, και διέθετε δικό του σκριπτόριο (μέρος όπου αντέγραφαν τα βιβλία) και εκκλησιαστικό σχολείο. Μετατράπηκε σε κέντρο διαφωτιστικής δραστηριότητας της Σχολής γραμμάτων της Σόφιας τον 16-17ο αιώνα, ενώ σήμερα κάποια από τα βιβλία φυλάσσονται στα μουσεία των μοναστηριών του Αγίου Όρους στην Ελλάδα.
Το μοναστήρι Dragalevski manastir ξυπνάει στους επικέπτες και αισθήματα πατριωτισμού με τα διηγήματα για τον εθνικό ήρωα Βασίλ Λέβσκι. Πολλές φορές ο θρυλικός αγωνιστής για την ελευθερία του βουλγαρικού λαού από τους Τούρκους έβρισκε καταφύγιο πίσω από τους χοντρούς τοίχους του μοναστηριού όταν τον κυνηγούσαν οι Τούρκοι. Ηγούμενος του μοναστηριού τότε ήταν ο ιερομόναχος Γενάδιος, ο οποίος πήγαινε τον Λέβσκι σε πιστούς ανθρώπους στην πόλη και τα γύρω χωριά όπου ίδρυαν επαναστατικές επιτροπές. Μετέφερε τα γράμματα των επιτροπών και συχνά οργάνωνε συγκεντρώσεις στο μοναστήρι. Γι’ αυτά τα σημαντικά γεγονότα θυμίζει μια πλάκα του Βασίλ Λέβσκι στην αυλή του μοναστηριού.
Κοντά στο μοναστήρι ο Βούλγαρος έξαρχος Στέφαν έχτισε το μέγαρο της Ιεράς Συνόδου όπου σήμερα διαμένει ο Βούλγαρος Πατριάρχης Μαξίμ.
Τοποθεσία: το μοναστήρι Dragalevski manastir βρίσκεται κοντά στην συνοικία της Σόφιας «Ντραγκαλέβτσι» στους πρόποδες του βουνού Βίτοσα. Μέχρι το μοναστήρι υπάρχει καλός ασφαλτόστρωτος δρόμος, που οδηγεί στο καταφύγιο «Αλέκο».