Galery

1

Δύο μήνες μετά από την έναρξη των διαδηλώσεων διαμαρτυρίας εναντίον της κυβέρνησης του Πλάμεν Ορεσάρσκι, το GRReporter συνεχίζει να παρακολουθεί από κοντά την εξέλιξή τους με τα σχόλια του καθηγητή Νικολάι Σλάτινσκι, του κοινωνικού ανθρωπολόγου Βασίλ Γκαρνίζοφ, του δημοσιογράφου Ιβάν Μπεντρόφ κ. ά.

Σήμερα ο συνομιλητής μας είναι ο καθηγητής πολιτισμικής ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο Σόφιας Ιβάιλο Ντίτσεφ, ο οποίος εργάζεται στον τομέα της πολιτικής κουλτούρας και των αστικών και ΜΜΕ ερευνών. Ο καθηγητής Ντίτσεφ είναι και σπουδαίος συγγραφέας – έχει τιμηθεί με τα βραβεία λογοτεχνίας “Panitsa”, “Chernorizets Hrabar” και “Dimitar Peshev”.

Η συνέντευξη με τον καθηγητή Ντίτσεφ πραγματοποιήθηκε μέσω του chat του Facebook.

Αυτή τη στιγμή οι διαδηλώσεις διαμαρτυρίας βρίσκονται σε στασιμότητα. Μόνο με τις καλοκαιρινές διακοπές θα μπορούσαμε να το εξηγήσουμε αυτό ή υπάρχει και άλλος λόγος;

Ο βασικός λόγος είναι στο ότι οι καλοκαιρινές διαδηλώσεις δεν κατάφεραν να δημιουργήσουν μια γέφυρα προς τις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας τον χειμώνα, εκείνες εναντίον των υψηλών λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος, που ήταν πράγματι μαζικές. Η πρωτεύουσα Σόφια αυτή τη φορά δεν κατάφερε να συμπαρασύρει την επαρχία. Τα κοινωνικά κινήματα είναι σαν την ποδηλασία – είτε προχωράς, είτε πέφτεις κάτω, δηλαδή πρέπει να διευρύνονται για να συνεχίσουν να υπάρχουν. Το τελευταίο που ανέδειξαν ως σύνθημα εδώ ήταν η αντίσταση εναντίον της διόρθωσης του προϋπολογισμού – μπορείτε να το φανταστείτε; Σε όλη την Ευρώπη, στην Ελλάδα, οι άνθρωποι διαδηλώνουν εναντίον των περιορισμών του προϋπολογισμού, στη Βουλγαρία το αντίθετο – οι διαδηλώσεις ζητούν περιορισμοί του προϋπολογισμού. Αυτό το αίτημα δεν είναι πολύ δημοφιλές, όπως καταλαβαίνετε. Ακόμη όμως δεν είναι αργά η αγανάκτηση να γίνει πιο μαζική, η βουλγαρική οικονομία είναι εποχική, το φθινόπωρο τα πράγματα πάντα γίνονται πιο δύσκολα, πρέπει μόνο οι διοργανωτές των διαδηλώσεων στη Σόφια να συνειδητοποιήσουν ότι μόνοι τους δε θα μπορέσουν να ανατρέψουν την εξουσία, ότι πρέπει να ανοιχτούν προς τα αιτήματα πολύ ευρύτερου κύκλου πολιτών.

Μετά από δύο μήνες στο δρόμο, πού σημείωσαν επιτυχία και πού αποτυχία οι διαδηλώσεις διαμαρτυρίας;

Οι διαδηλώσεις διαμαρτυρίας κατάφεραν να σταματήσουν τον διορισμό του Ντελιάν Πέεβσκι, κατάφεραν να αναγκάσουν τα δεξιά κόμματα να ξεπεράσουν τις ανόητες διαμάχες τους και να ενωθούν στην Μεταρρυθμιστική Ένωση, κατάφεραν να καθιερώσουν ένα εντελώς καινούργιο πρότυπο ελέγχου της κυβέρνησης, κατάφεραν να δυσφημίσουν τον “Καινούργιο ΜΜΕ συνασπισμό” (του “Καινούργιου βουλγαρικού ΜΜΕ ομίλου” του Ντελιάν Πέεβσκι και της μητέρας του Ιρένα Κράστεβα), κατάφεραν να πολιτικοποιήσουν ένα μέρος της κοινωνίας... Δεν κατάφεραν να αναδείξουν ηγέτες, προγράμματα, κατεύθυνση για την ανάπτυξη της Βουλγαρίας. Για παράδειγμα το αίτημα για τον διαχωρισμό των μεγάλων επιχειρήσεων από το κράτος, που ζητούν οι διαδηλωτές τώρα, αλλά το ζητούσαν και τον Φεβρουάριο, παραμένει προς το παρόν μια ευχή, η κυβέρνηση δεν έχει αποσύρει τα χρήματα του κράτους από την τράπεζα που διακυβερνά τη χώρα, δεν έχει διαλύσει τα τοπικά «φέουδα», δεν έχει αλλάξει το σύστημα των δημόσιων παραγγελιών, δεν έχει απαγορεύσει τη συμμετοχή υπεράκτιων εταιρειών στις σχέσεις με το κράτος. Θα ήταν καλό αυτά τα πράγματα να συμβούν τώρα, πριν πέσει η κυβέρνηση, διότι δεν ξέρουμε τι θα κάνει η επόμενη. Επίτηδες δεν αναφέρω την παραίτηση της κυβέρνησης ως επιτυχία ή αποτυχία, για μένα είναι ένα σημαντικό, αλλά όχι μοναδικό στοιχείο των εξελίξεων.

Ο καθηγητής Ντίτσεφ στις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας έξω από το Υπουργικό Συμβούλιο, φωτογραφία: Βασίλ Γκαρνίζοφ

Όπως είπατε κι εσείς, μέχρι στιγμής οι διαδηλωτές δεν κατάφεραν να αναδείξουν ηγέτη, ή να ενωθούν γύρω από κάποια προσωπικότητα. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και ποια είναι τα μειονεκτήματα των διαδηλώσεων ως μορφής κοινωνικής αντίδρασης;