Η Λόρα Μάρκοβα
Η Λόρα Μάρκοβα είναι ιδιοκτήτρια ιδιωτικού πρακτορείου ταξιδίων στη Σόφια. Είναι μια νέα και δραστήρια επιχειρηματίας, η οποία γνωρίζει ότι ο μόνος τρόπος να πετύχει κανείς είναι να δουλεύει καλά και σκληρά. Ειδικά για την GRReporter, σε μία συνέντευξη της Βικτώρια Μίντοβα, η Λόρα αποκαλύπτει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του βαλκανικού τουρισμού, και μιλάει με πολύ θαυμασμό για τις ομορφιές των βαλκανικών χωρών. Περγράφει επίσης και το πώς η οικονομική κρίση στην Ελλάδα έχει αλλάξει τη συμπεριφορά των ελληνικών τουριστικών εταιρειών (τουροπερέιτορ) απέναντι στις βουλγαρικές τουριστικές εταιρείες.
Πώς άλλαξε η βουλγαρική τουριστική αγορά μετά την ένταξη της Βουλγαρίας στην Ε. Έ. στις αρχές του 2007 και αν άλλαξε η κρίση αυτή την αγορά;
Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις μου, με την ένταξη της Βουλγαρίας στην Ε. Έ. διαμορφώθηκαν πολύ πιο λεπτομερή και ξεκαθαρά κριτήρια και κανόνες για το πώς πρέπει να δουλεύουμε. Αφού η οικονομική κρίση εμβαθύνθηκε, με τους Έλληνες συναδέλφους μας δουλεύουμε πολύ πιο εύκολα. Οι Έλληνες τουριστικοί πράκτορες σήμερα προσέχουν πολύ πεισσότερο τον τρόπο με τον οποίο δουλεύουν, ενώ μείωσαν αρκετά και τις τιμές των ξενοδοχείων. Παλιά παρατηρούνταν μία επιπολαιότητα, που σημαίνει ότι μπορούσε να μην σηκώσουν το τηλέφωνο όλη μέρα, ή ακόμη να μην απαντήσουν σε ερώτηση. Ακόμη και αν ήταν γραπτή, συνέβαινε από το αρμόδιο τμήμα του ξενοδοχείου να μην μας απαντήσουν. Κατά τη γνώμη μου, όσο και να μη θέλω να το πω, αυτό είναι αποτέλεσμα μιας παράξενης αμέλειας από επαγγελματικής άποψης. Αυτό ίσχυε μέχρι το προηγούμενο έτος. Οι Βούλγαροι εκ μέρους τους εξακολουθούν να επισκέφτονται την Ελλάδα όσο και τις προηγούμενες χρονιές. Για τη σεζόν 2010 σχεδόν δεν έχω πελάτες για τα θέρετρα στις βουλγαρικές ακτές της Μαύρης θάλασσας. Οι περισσότεροι τουρίστες θέλουν να πάνε διακοπές στην Ελλάδα ή στην Τουρκία.
Ποιος είναι ο προτιμότερος προορισμός για διακοπές και ποια είναι η διαφορά μεταξύ των διακοπών στη Βουλγαρία και την Ελλάδα;
Το μέρος για τις διακοπές εξαρτάται από την εποχή, αν μιλάμε όμως για τις θερινές διακοπές οι πελάτες μου προτιμούν την Ελλάδα. Ένας από τους βασικότερους λόγους είναι ότι σήμερα οι τιμές είναι χαμηλότερες, άλλωστε με τα ελληνικά ξενοδοχεία συνεννοείται κανείς πολύ πιο εύκολα απ’ ότι με τα βουλγαρικά. Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι οι Έλληνες έγιναν πολύ πιο πρόθυμοι και προσεκτικοί προς τους Βούλγαρους τουροπερέιτορ. Έχουν σαφείς κανόνες εργασίας που λείπει ακόμη στους Βούλγαρους συναδέλφους τους. Προσφέρουν καλές εκπτώσεις και είναι καλύτεροι επιχειρηματίες. Πρόσφατα είχα μια ερώτηση για κράτηση σε αρκετά χαμηλές τιμές. Η αρχική προσφορά ήταν για έκπτωση της τάξης του 10% για πρόωρες εγγραφές, ενώ όταν είχα πλέον πραγματικούς πελάτες που ήθελαν να περάσουν τις διακοπές τους ακριβώς σε αυτό το ξενοδοχείο, ο Έλληνας κατέβασε άλλα 10% από την συμφωνηθείσα έκπτωση. Η αιτία είναι ότι δημιουργήσαμε καλές επιχειρηματικές σχέσεις και στο μέλλον αναμένεται ορισμένο πλήθος τουριστών. Κατηγορηματικά με τους Έλληνες τώρα δουλεύουμε καλύτερα. Είμαι της γνώμης, ότι η κρίση τους έκανε πιο προσεκτικούς, πιο σωστούς, πιο εργατικούς.
Παρατηρείται μείωση Βουλγάρων τουριστών στην Ελλάδα εξαιτίας της οικονομικής κρίσης;
Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις μου, δεν υπάρχει καθόλου μείωση Βουλγάρων τουριστών στην Ελλάδα. Οι Βούλγαροι αγαπούν να πάνε για διακοπές στην Ελλάδα. Είναι μια χώρα πολύ ελκυστική για μας – έχει καλό φαγητό, υπέροχη θάλασσα και γενικά είναι πολύ όμορφη. Οι Έλληνες είναι ένας φιλόξενος λαός και οι Βούλγαροι θα συνεχίσουν να πάνε για διακοπές στην Ελλάδα, παρά τις απεργίες και την οικονομική κρίση. Άλλωστε, οι Βούλγαροι δεν εντυπωσιάζονται από απεργίες και διαμαρτυρίες όπως οι τουρίστες από τη Δυτική Ευρώπη.
Η Ελλάδα έναντι της Τουρκίας;
Είναι πολύ διαφορετικές χώρες, παρ’ όλο που βρίσκονται δίπλα και σε μας, και δίπλα η μία στην άλλη. Στην Τουρκία οι άνθρωποι πάνε κυρίως με πακέτα All Inclusive με πτήσεις τσάρτερ. Γενικά γίνεται λόγος για ανθρώπους που τους αρέσει τα πάντα να έχουν κανονισθεί προηγουμένως. Οι περισσότεροι τουρίστες που επιλέγουν αυτό τον προορισμό είναι πιο μεγάλοι στην ηλικία, ή παντρεμένοι με παιδιά, ώστε θέλουν να τους έχουν εξασφαλισθεί τα πάντα, να υπάρχει γκρουπ, και γενικά να νιώθουν μεγαλύτερη ασφάλεια. Η Τουρκία δεν είναι χώρα η οποία μπορεί να υποτιμηθεί ως τουριστικός προορισμός, επειδή διαθέτει ωραία ξενοδοχεία και καλή εξυπηρέτηση. Απλώς οι δύο χώρες είναι πολύ διαφορετικές. Η Ελλάδα εκ μέρους της είναι σύμβολο της ελευθερίας – μπορείς να ανέβεις στο αυτοκίνητο και να φύγεις. Μπορείς στην πορεία να επιλέξεις όχι ακριβό ξενοδοχείο, να φας κάπου καλά. Οπουδήποτε και να καθίσεις στην Ελλάδα, πάντα θα βρεις καλό φαγητό και όμορφο περιβάλλον, καθώς και καλή μουσική. Η αλήθεια είναι ότι διαφορετικού τύπου τουρίστες επισκέφτονται τις δύο χώρες, και οι δύο τους όμως αποτελούν καλό προορισμό για διακοπές και οι τουριστικές υπηρεσίες βρίσκονται σε πολύ καλό επίπεδο.
Ποιοί Βούλγαροι πάνε για διακοπές στο εξωτερικό;