Galery

1

Ο Βαραντίν Ντιμιτρόφ είχε την ευτυχία να συναντήσει τον δρα Πέπολεν κατά τη διάρκεια της θητείας του σε κάποια σκανδιναβική χώρα. Κάτω από την πίεση φίλων που ενδιαφέρονταν γι’ αυτόν είχε γραφτεί στο εργαστήριο και πήγαιναν πλέον τρία χρόνια που εξασκούσε τη μέθοδο της αριθμοθεραπείας. «Κάτι κάνει», ήταν το μόνο που μπορούσε να πει γι’ αυτήν. Απόδειξη ότι τώρα βρισκόταν εδώ και δεν ψηνόταν, ας πούμε, στο προξενικό γραφείο της Λουσάκα. Για να κάνει κανείς καριέρα, τα γερά νεύρα είναι ό,τι τα σκοινιά για τον ορειβάτη. Αν το σκοινί δεν αντέξει, πέφτεις και μετά σε μαζεύουν με το κουταλάκι. Ήταν κι ίδιος μάρτυρας παρόμοιων περιστατικών. Δεν είχε καμία διάθεση να συμβεί και σ’ εκείνον κάτι τέτοιο. Υπήρχε μόνο ένας δρόμος – προς τα πάνω.

Τώρα που το θολό ρεύμα των συναισθημάτων είχε αποσυρθεί, στην ψυχή του άστραφτε μόνο μια πεντακάθαρη και διαυγής χαρά σαν βουνίσιο ρυάκι. Είχε πετύχει το σκοπό του. Έκπληξη. Η συνηθισμένη σαβούρα που στελέχωνε τις πρεσβείες σ’ όλο τον κόσμο είχε πάθει την πλάκα της ζωής της. Με ανείπωτη ικανοποίηση φανταζόταν την αναστάτωση στην πρεσβεία. Τα υστερικά τηλεφωνήματα. Τον πανικό. Θα πρέπει να περίμεναν την εμφάνισή του από στιγμή σε στιγμή. Θα ανέβαλλαν συναντήσεις. Θα καθάριζαν τα γραφεία τους. Είχε μπερδέψει τα σχέδια όλων.

«Επιτρέψτε μου να αναφέρω», είπε συριστικά, «ότι το πρώτο στάδιο της επιχείρησης “Άφιξη του αφεντικού” ολοκληρώθηκε επιτυχώς!»

4.

Nα ζει κανείς ή να μη ζει;

Αυτό το ερώτημα απασχολούσε τον Κίσεφ, τον δεύτερο γραμματέα, καθώς κοιτούσε την επιστολή πάνω στο γραφείο του. Πάνω στο φάκελο φιγουράριζε η σφραγίδα του γραφείου των ανακτόρων. Η επιστολή είχε φτάσει εκείνο το πρωί και είχε βρεθεί αμέσως στο συρτάρι με την υπηρεσιακή αλληλογραφία. Δε χρειαζόταν να την ανοίξει για να καταλάβει ποιο ήταν το περιεχόμενό της. Είχε μόνο δύο δυνατότητες. Η μία ήταν να τη θάψει. Η άλλη – να παραστήσει τον ήρωα. Δεν ανήκε στον τύπο των τζογαδόρων, γι’ αυτό και από μέσα του βλαστημούσε τον εαυτό του που είχε αναλάβει αυτή την υποχρέωση. Αυτό το κουτάλι ήταν πολύ μεγάλο για το στόμα του.

«Κάτσε στ’ αυγά σου», έλεγε πολύ σοφά ο λαός. Ναι, αλλά πώς, πώς να κάτσει στ’ αυγά του τη στιγμή που η θητεία του εδώ πλησίαζε στο τέλος της; Οι μέρες εξαφανίζονταν η μία πίσω από την άλλη σαν τους κόκκους της άμμου στην κλεψύδρα. Ίσως γι’ αυτό να πιάστηκε απ’ αυτό το αχυράκι, με την ελπίδα να κερδίσει πόντους, να κάνει καλή εντύπωση στους ισχυρούς της ημέρας. Η ζωή στο Νησί του άρεσε πολύ. Είχε περάσει εδώ πάνω από δύο χρόνια και πίστευε ότι ήταν μεγάλη αδικία να μαζέψει τα μπογαλάκια του τώρα, που άρχισε να αισθάνεται ότι ανήκε εδώ. Τι τον περίμενε πίσω στην πατρίδα; Κανείς δεν μπορούσε να ξέρει. Είχε κυλήσει πολύ νερό μέσα σ’ αυτά τα δυο χρονάκια. Η κυβέρνηση είχε αλλάξει· εκείνους που παλιότερα έγλειφε και τον στήριζαν τώρα τους είχαν πετάξει από το υπουργείο – στη θέση τους είχαν εμφανιστεί άλλοι, καινούργιοι, που είχαν αρχίσει ήδη να του παίρνουν μέτρα για σώβρακο. Πανικόβλητος από το άδοξο τέλος που διαφαινόταν στον ορίζοντα, παραβίασε τον χρυσό κανόνα της γραφειοκρατίας («όποιος δεν κάνει τίποτα αποκλείεται να κάνει λάθος») και άρχισε να δραστηριοποιείται πυρετωδώς, να παράγει έργο, κάνοντας πράγματα που τον ξεπερνούσαν. Φανταζόταν ότι έτσι θα τον επιβράβευαν αφήνοντάς τον στο Λονδίνο για μια ακόμη θητεία. Ή για ένα χρόνο. Έστω έξι μήνες, βρε παιδί μου, κάτι ήταν κι αυτό. Όμως τι μπορούσε να κάνει ένας μικρότατος δεύτερος γραμματέας όταν είχε απέναντί του την αιωνόβια καθεστηκυία τάξη μιας αυτοκρατορίας; Πώς μπορούσε να αποκτήσει μια κάποια πρόσβαση εκεί; Από ποια θέση; Με τι μέσα; Στο τέλος θα έβγαινε και φταίχτης, θα τον έλιωναν στο χώμα σαν σκουλήκι.

«Την πάτησες, Κίσεφ, μόνος σου το ’φαγες το κεφάλι σου!» σκεφτόταν κοιτάζοντας βλοσυρά την επιστολή. Αν όμως έκανε λάθος; Έπρεπε να σκέφτεται θετικά. Η θετική σκέψη είναι η βάση κάθε επιτυχίας. Η θετική σκέψη είναι κληρονομιά του σοσιαλισμού. Άνοιξε προσεκτικά το φάκελο κι έβγαλε το επιστολόχαρτο με τρεμάμενα χέρια.

Αγαπητέ μίστερ Κίσεφ,

Η Αυτής Μεγαλειότης σας ευχαριστεί εκ βάθους καρδίας για την ευγενική πρόσκληση να παραστεί στις πολιτιστικές εκδηλώσεις που διοργανώνει η πρεσβεία σας. Δυστυχώς το επίσημο πρόγραμμα της Αυτής Μεγαλειότητος είναι ήδη ιδιαίτερα φορτωμένο, ως εκ τούτου αδυνατεί να παραστεί στις εκδηλώσεις.

Ειλικρινώς δική σας,

Μιούριελ Σπαρκ,

Δημόσιες Σχέσεις

Ο Κίσεφ διάβασε την επιστολή άλλες δέκα φορές. Και έτσι και αλλιώς, και κανονικά και ανάποδα. Το περιεχόμενο παρέμενε το ίδιο. Σήκωσε το επιστολόχαρτο στο φως και κοίταξε το υδατογράφημα στο πάνω μέρος του χαρτιού. Το μύρισε. Ένιωσε στα ρουθούνια του το λεπτό άρωμα πλούτου και εξουσίας που ανέδιδαν όλα τα αντικείμενα που έρχονταν από τον κόσμο της υψηλής κοινωνίας. Ένας βαθύς μεταφυσικός φόβος του πάγωσε την ψυχή.

Τους άγγελους κακών τους σκοτώνουν, έτσι δεν είναι;

Εκείνη τη στιγμή κάποιος χτύπησε την πόρτα. Ένα σγουρόμαλλο κεφάλι εμφανίστηκε για στιγμή και με την ακρίβεια επαγγελματία δολοφόνου εκτόξευσε την είδηση:

«Ήρθε ο καινούργιος πρέσβης!»

Αντίθετα με τις προσδοκίες του Βαραντίν Ντιμιτρόφ, ο οποίος αποδεικνυόταν κακός ψυχολόγος, η είδηση της άφιξής του δεν έπεσε στην πρεσβεία σαν κεραυνός εν αιθρία, αλλά πήρε άλλους δρόμους, πιο μακρινούς, ακολουθώντας περισσότερο τους ανθρώπινους νόμους παρά τους νόμους της φύσης.